Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Bogusław Łój (spr)

Sędziowie : Sędzia SO Hanna Rawska

Sędzia SO Katarzyna Kijowska

Protokolant : st.sek.sąd. Zofia Fechner

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2016r. w Zielonej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa L. A.

przeciwko Ż. Miejskiemu (...)w Z.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Zielonej Górze

z dnia 11.07.2016r. ( Sygn. akt IV P 243/15 )

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powódki L. A. na rzecz pozwanego Ż. Miejskiego(...) w Z. kwotę 180 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

SSO Katarzyna Kijowska SSO Bogusław Łój SSO Hanna Rawska

Sygn. akt IV Pa 113/16

Powódka L. A. w pozwie skierowanym przeciwko Ż. Miejskiemu (...)w Z. wniosła o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę i przywrócenie do pracy u pozwanego na dotychczasowym stanowisku tj. starszej pielęgniarki na poprzednich warunkach. Ponadto wniosła o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Pozwany Ż. Miejski (...) w Z. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 11 lipca 2016r. Sad Rejonowy w Zielonej Górze, Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił powództwo (pkt I) oraz zasądził od powódki L. A. na rzecz pozwanego Ż. Miejskiego (...) w Z. kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka L. A. była zatrudniona w Ż. Miejskim (...) w Z. od 01.09.1991 r. Z dniem 01.07.1998 r. powódka została powołana na stanowisko dyrektora ż., przy czym od dnia 01.09.2009 r. na czas nieokreślony.

W dniu 31.01.2012 r. powódce zaproponowano nowe warunki pracy i płacy, w tym zatrudnienie na stanowisku starszej pielęgniarki na czas nieokreślony. W dniu 07.02.2012 r. powódka złożyła pisemne oświadczenie o przyjęciu proponowanych warunków. Jednocześnie zwróciła się o powierzenie jej p.o. dyrektora Ż. Miejskiego (...) w Z. na dotychczasowych warunkach płacowych oraz zawarcie umowy na czas nieokreślony.

Zarządzeniem z dnia 02.03.2012 r. Prezydent Miasta Z. powierzył powódce pełnienie obowiązków dyrektora Ż. Miejskiego(...) na okres od 01.03.2012 r. do czasu rozstrzygnięcia naboru na stanowisko dyrektora ż..

W dniu 29.08.2012 r. Prezydent Miasta Z. ogłosił informację o wynikach naboru na stanowisko dyrektora Ż. Miejskiego (...). Wybrana została inna osoba – D. L..

W związku z zakończonym naborem zatrudnienie powódki na stanowisku dyrektora ustało z dniem 10.09.2014 r. Od tego czasu powódka pozostawała w zatrudnieniu na stanowisku starszej pielęgniarki.

Zarządzeniem nr (...) dyrektora Ż. Miejskiego(...) w Z. z dnia 28.09.2011 r. wprowadzono regulamin organizacyjny placówki, który wszedł w życie z dniem jego podpisania. Zgodnie z brzmieniem §3 regulaminu dyrektorowi Ż. podlegają wszyscy zatrudnieni pracownicy. W myśl ust. 2 w czasie nieobecności dyrektora jego zadania przejmuje starsza pielęgniarka.

Regulamin ten został wprowadzony zarządzeniem wydanym przez powódkę.

Zapis regulaminu o zastępowaniu dyrektora jest niezmieniony do chwili obecnej. Od kiedy dyrektorem Ż. Miejskiego (...) w Z. jest D. L. osobą ją zastępującą jest zawsze starsza pielęgniarka, która ma dostęp do dokumentacji, w tym finansowej oraz do konta bankowego. Jest upoważniona imiennie do dokonywania czynności bankowych w imieniu pozwanego. Ponadto zgodnie z zakresem obowiązków jest upoważniona do prowadzenia spraw związanych z funduszem socjalnym oraz płatnościami za ż..

Oświadczeniem z dnia 12.10.2012 r. pozwany rozwiązał umowę o pracę z powódką na podstawie art. 52 § 1 pkt. 1 i 2 kp. Jako przyczyny rozwiązania umowy pracę w tym trybie pozwany podał:

1) popełnienie w czasie trwania umowy o pracę oczywistego przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie jej na zajmowanym stanowisku, czego skutkiem jest również całkowita utrata zaufania przez pracodawcę w stosunku do powódki - w dniu 18.09.2012r. powódka włamała się do gabinetu dyrektora Ż. Miejskiego (...) w Z. dokonując przeczytania anonimowych ankiet przeprowadzonych przez Dyrekcję wśród pracowników;

2) ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych jak również poszanowanie godności i innych dóbr osobistych pracodawcy i pozostałych pracowników (o czym mowa w art. 11 kp) poprzez świadome i celowe pozyskanie w sposób bezprawny informacji poufnych wynikających z anonimowych ankiet w celu udostępnienia ich osobom trzecim wbrew woli pracodawcy, w sytuacji gdy informacje te nie były przeznaczone do upublicznienia, jak również ujawnienia pracownikom.

Wyrokiem z dnia 8.12.2014 r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w sprawie o sygn. akt IV P 1026/12 przywrócił powódkę L. A. do pracy w pozwanym Ż. Miejskim (...) w Z. na poprzednich warunkach pracy i płacy. Apelacja pozwanego została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 24.02.2015 r.

Wobec uprawomocnienia się wyroku przywracającego powódkę do pracy pismem z dnia 26.02.2015 r. L. A. zgłosiła gotowość do pracy. W dniu 4.03.2015 r. otrzymała skierowanie na badanie lekarza medycyny pracy, które dostarczyła w dniu 9.03.2015 r. Następnie w dniu 10.03.2015 r. otrzymała od pozwanego pismo zobowiązujące do podania informacji o przebytym szkoleniu oraz do przedłożenia zaświadczenia o posiadaniu prawa wykonywania zawodu pielęgniarki.

Oświadczeniem z dnia 17.03.2015 r. pozwany rozwiązał z powódką umowę o pracę z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30.06.2015 r. wskazując jako przyczynę utratę zaufania do pracownika w związku z toczącym się postępowaniem karnym, w którym wniesiony został akt oskarżenia w którym postawiono zarzut poświadczenia nieprawy w dokumentacji Ż. Miejskiego(...), w tym dokumentacji finansowej tj. czyn z art. 231§1 k.k. i art. 286§1 k.k. i art. 271§ 1 i 3 k.k. i art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 12.k.k. W związku z powyższym pracodawca nie widzi możliwości dalszej współpracy z pracownikiem.

W okresie wypowiedzenia zobowiązano powódkę do wykorzystania urlop wypoczynkowego, a pozostałym zakresie zwolniono z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Na podstawie art. 42§4 k.p. pismem z dnia 2.04.2015 r. powierzono powódce stanowisko pracy pielęgniarki z uwagi na fakt, że stanowisko pracy, na które została przywrócona zostało powierzone innej osobie oraz z uwagi na braki kadrowe.

Wyrokiem z dnia 26.05.2015 r. wydanym w sprawie II K 1085/13 Sąd Rejonowy w Zielonej Górze uznał oskarżoną L. A. za winną tego, że w okresie od czerwca 2002 r. do sierpnia 2012 r. w Z. pełniąc funkcję dyrektora jednostki sektora finansów publicznych Ż. Miejskiego (...) w Z. i jednocześnie będąc funkcjonariuszem publicznym i osobą odpowiedzialną za prawidłowe rozdysponowanie środków finansowych przeznaczonych z budżetu miasta Z. na realizację zadań własnych w zakresie kierowanego przez siebie do dnia 3.04.2011 r. zakładu opieki zdrowotnej, a od dnia 4.04.2011 r. placówki oświatowej, a także będąc odpowiedzialną za kadry i nadzór nad księgowością oraz będąc uprawnioną do wystawiania dokumentów, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przekroczyła przysługujące jej uprawnienia w ten sposób, że działając wielokrotnie, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru wspólnie i porozumieniu z księgową Ż. Miejskiego (...) A. W., w celu osiągniecia korzyści majątkowej przez D. C. poświadczyła nieprawdę w dokumentacji finansowej Ż. wprowadzając w listach płac za w/w okres, a także innych dokumentacji dane D. C. jako pracownika Ż. i za to skazał ją na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności zawieszoną warunkowo na okres 2 lat, a nadto na karę 100 stawek dziennych grzywny w ustaleniem jednej stawki dziennej na kwotę 30,00 zł.

Ponadto na podstawie art. 41§1 kk Sąd Rejonowy orzekł wobec L. A. zakaz zajmowania wszelkich stanowisk kierowniczych oraz innych stanowisk związanych z odpowiedzialnością materialną za cudze powierzone jej mienie, a także związanych z zarządzeniem jednostkami służby zdrowia i placówek oświatowych na okres 2 lat.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 20.10.2015 r. wydanym w sprawie VII Ka 863/15 utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

Obecny dyrektor pozwanego wprowadził zarządzenie dotyczące przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci, na podstawie którego wychowawcy, pokojowe oraz starsza pielęgniarka, która w razie nieobecności zastępuje pokojowe podpisują oświadczenia o niekaralności za przestępstwo umyślne.

Powódka L. A. od dnia 1.08.2014 r. jest uprawniona do emerytury.

Wobec ustalenia powyższego stanu faktycznego Sąd Rejonowy zważył, że powództwo okazało się bezzasadne.

Sąd I instancji przytaczając treść art. 45 § 1 k.p. oraz powołując się na orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczących powodów utraty zaufania przez pracodawcę do pracownika wskazał, że twierdzenia powódki, iż zarzuty postawione jej w wypowiedzeniu umowy o pracę związane były z wykonywaniem obowiązków dyrektora (a nie miały związku ze stanowiskiem starszej pielęgniarki na które przywrócił ją Sąd Rejonowy), okazały się chybione.

Okolicznością niesporną w niniejszej sprawie było to, że w dacie złożenia oświadczenia woli przez pozwanego o wypowiedzeniu umowy o pracę powódka została oskarżona o to, że w okresie od czerwca 2002 r. do sierpnia 2012 r. w Z. pełniąc funkcję dyrektora jednostki sektora finansów publicznych Ż. Miejskiego (...) w Z. i jednocześnie będąc funkcjonariusze publicznym i osobą odpowiedzialną za prawidłowe rozdysponowanie środków finansowych przeznaczonych z budżetu miasta Z. na realizację zadań własnych w zakresie kierowanej przez siebie placówki oświatowej, a także będąc odpowiedzialną za kadry i nadzór nad księgowością oraz będąc uprawnioną do wystawiania dokumentów, przekroczyła przysługujące jej uprawnienia w ten sposób, że działając wielokrotnie, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru wspólnie i porozumieniu z księgową Ż. Miejskiego (...) A. W., w celu osiągniecia korzyści majątkowej przez D. C. poświadczyła nieprawdę w dokumentacji finansowej Ż. wprowadzając w listach płac za w/w okres a także innych dokumentacji dane D. C. jako rzekomego pracownika Ż..

Na dzień orzekania w niniejszej sprawie wyrok skazujący powódkę za w/w przestępstwo był prawomocny.

W ocenie Sądu I instancji okoliczność ta mogła uzasadniać utratę zaufania do powódki L. A. i niemożność dalszego jej zatrudnienia. Nie dość, że zarzut postawiony powódce w postępowaniu karnym skutkował skazaniem prawomocnym wyrokiem karnym, to w dodatku wiązał się bezpośrednio z wykonywaną przez powódkę pracą u pozwanego. Sąd Rejonowy wskazał, że nawet czyn nie związany z zatrudnieniem może powodować utratę zaufania do pracownika, co tym bardziej odnieść należy do czynu popełnionego w okresie sprawowania funkcji i w bezpośrednim związku z pracą.

Dlatego też, zdaniem Sądu orzekającego, bez znaczenia pozostawał fakt przywrócenia powódki do pracy na stanowisku starszej pielęgniarki, a nie dyrektora. Już sam fakt skazania za popełnienie przestępstwa umyślnego mógł w określonych sytuacjach powodować utratę zaufania, zaś w niniejszej sprawie miał on związek z piastowanym przez powódkę stanowiskiem dyrektora.

Opierając się na zasadach doświadczenia życiowego i logiki Sąd Rejonowy uznał za obiektywne, że aktualny dyrektor pozwanego nie widział możliwości dalszej współpracy z powódką. Taka utrata zaufania byłaby uzasadniona do pracownika niezależnie od wykonywanych obowiązków, a pozwany dodatkowo wyjaśnił, że pracując na stanowisku starszej pielęgniarki powódka zastępowałaby dyrektora i miała dostęp do dokumentacji Ż..

Powódka L. A. przyznała w złożonych zeznaniach, że na mocy regulaminu organizacyjnego, który wprowadziła w życie jako kierująca Ż. Miejskim (...) w Z., osoba zatrudniona na stanowisku starszej pielęgniarki zastępuje dyrektora w czasie jego nieobecności. Podała wprawdzie, że w okresie sprawowania przez nią funkcji taką osobą była główna księgowa, co jednak nie mogło mieć wpływu na ustalenie, że formalnie kompetencje takie przysługują starszej pielęgniarce.

Dyrektor pozwanego D. L. zeznała, że nie tylko regulamin w tej części nie uległ zmianie, to dodatkowo aktualnie osoba zatrudniona na stanowisku starszej pielęgniarki faktycznie takie zastępstwo pełni, a w jego ramach ma dostęp do dokumentacji (w tym finansowej) pozwanego i jest uprawniona do dokonywania czynności bankowych.

Ponadto wbrew twierdzeniu powódki zakres obowiązków starszej pielęgniarki potwierdzał szeroki zakres jej zadań i odpowiedzialności. Wśród tych czynności wymienić należy choćby prowadzenie sprawozdawczości i statystki ż., czy prowadzenie spraw socjalnych pracowników zgodnie z obowiązującym Zakładowym Regulaminem Świadczeń Socjalnych.

Sąd I instancji zważył, iż gwarancji prawidłowego wykonywania powierzonych obowiązków na tym stanowisku nie mogła dać osoba skazana za potwierdzenia nieprawdy w dokumentacji pozwanego.

Odnosząc się do kwestii czy pozwany, reprezentowany przez dyrektora D. L., mógł utracić zaufanie do powódki, z którym nie przepracował ani jednego dnia, Sąd Rejonowy wskazał na orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym stwierdził iż obiektywna naganność zachowania pracownika jako podstawa utraty zaufania powinna być rozpatrywana w świetle wszelkich okoliczności faktycznych sprawy. Inaczej mówiąc brak wspólnych okresów świadczenia pracy nie musiał oznaczać trafności zarzutu co do niemożności utraty zaufania do powódki.

Sąd orzekający wskazał, że okoliczności związane z naruszeniem obowiązków przez powódkę wynikały bowiem z treści aktu oskarżenia, a następnie wyroku skazującego L. A.. Odnosząc się zaś wyłącznie do sformułowania „utrata zaufania” w stosunku do osoby z którą nigdy się nie pracowało, Sąd Rejonowy stwierdził, że nie jest wykluczone, iż wcześniej powódka takim zaufaniem była darzona (jako osoba pełniącą przez wiele lat funkcję dyrektora). Nawet przy założeniu, że utracić zaufanie można jedynie w stosunku do osoby, z którą wcześniej pozostawało się w relacji pracownik-pracodawca, to samo sformułowanie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nie mogło skutkować jego bezzasadnością. Otóż w ocenie Sądu I instancji brak (a nie utrata) zaufania, wynikający z obiektywnych i rzeczywistych naruszeń obowiązków pracownika może skutkować wypowiedzeniem mu umowy o pracę. Strona powodowa nie wykazała zaś, by działanie pozwanego było wynikiem arbitralnych, krzywdzących uprzedzeń - stały bowiem za nim rzeczywiste przyczyny, które znalazły wyraz w wyroku skazującym powódkę.

Ponadto Sąd Rejonowy ustalił także, iż dokonane wypowiedzenie nie naruszało również art. 39 k.p., co wprawdzie nie było podnoszone wprost, lecz podlegało ocenie Sądu. Otóż w myśl powołanego przepisu pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Powódka nabyła prawo do emerytury przed rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem (tj. z dniem 31.08.2014 r.), co prowadzi do wniosku, że ochrona z art. 39 k.p. nie miała do niej zastosowania.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżając go w całości oraz zarzucając mu:

1)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zabranego materiału dowodowego, które miało wpływ na treść wydanego wyroku, poprzez przyjęcie przez Sąd, że strona powodowa nie wykazała, by działanie pozwanego było wynikiem arbitralnych, krzywdzących uprzedzeń, zaś stały za nim rzeczywiste przyczyny, które znalazły wyrok skazującym powódkę, pomimo że ze zgromadzonych dowodów (tj. oświadczenia o rozwiązaniu z powódką umowy o pracę w trybie art. 52 kp, wyroku Sądu Rejonowego w Zielonej Górze Wydz. IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn. akt IV P 1026/12 przywracającego powódkę do pracy u pozwanego na poprzednich warunkach, wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze w tej sprawie z dnia 24.02.2016r. oddalającego apelację pozwanego, pismo powódki z dnia 11.12.2014r. oraz pisma powódki z dnia 26.02.2015r., skierowanie na badania lekarskie powódki oraz zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy przez powódkę, pismo pozwanego z dnia 10.03.2015r., pismo powódki z dnia 13.03.2015r., zaświadczenie o prawie powódki do wykonywania zawodu, pismo powódki do Prezydenta Z. z dnia 13.03.2015r., oświadczenia z dnia 17.03.2015r. o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, zeznania powódki), wynika iż pozwany podejmował usilne próby rozwiązania z powódką umowy o pracę i uniemożliwienia powódce podjęcia pracy stosując w tym zakresie rozmaite środki (tj. najpierw niezasadne rozwiązanie w trybie 52 kp, następnie próby pozwanego opóźnienia momentu podjęcia pracy przez powódkę po przywróceniu jej do pracy, działania podejmowane w kierunku niedopuszczenia powódki do pracy, a z momentem samego dopuszczenia powódki do pracy – wręczenie jej w tym samym dniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem z powodu utraty zaufania), a zatem prawidłowym ustaleniem faktycznym powinno być przyjęcie przez Sąd, że działania pozwanego zmierzające do rozwiązania z powódką stosunku pracy nosiły znamiona uporczywości, były jedynie próbą pozbycia się powódki, jak tez wynikały z osobistej niechęci obecnej dyrektor pozwanego do powódki i nie miały żadnego związku z rzekomą utratą zaufania do powódki, a tym samym wykazana w wypowiedzeniu przyczyna nie jest ani obiektywna, ani rzeczywista, a samo wypowiedzenie jest niezasadne, co zostało wykazane przez powódkę poprzez ww. dowody przedkładane do niniejszej sprawy,

2)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, które miało wpływ na treść wydanego wyroku, poprzez przyjęcie przez Sąd, że zarzut postawiony powódce w postępowaniu karnym dotyczący okresu kiedy pełniła ona funkcję dyrektora pozwanego – wiązał się bezpośrednio z wykonywaną przez powódkę pracą u pozwanego i jako taki mógł uzasadniać utratę zaufania do powódki na stanowisku starszej pielęgniarki, że bez znaczenia pozostawał fakt przywrócenia powódki do pracy na stanowisku starszej pielęgniarki a nie dyrektora, że w czasie nieobecności dyrektora jego zadania przejmuje starsza pielęgniarka, pomimo że ze zgromadzonych dowodów (tj. samego regulaminu organizacyjnego pozwanego wprowadzonego zarządzeniem nr 03/2011 z dnia 28.09.2011r., szczegółowego zakresu obowiązków starszej pielęgniarki, zeznań powódki), wynika iż do szczegółowego zakresu obowiązków starszej pielęgniarki nie należy zastępstwo dyrektora, jak też regulamin organizacyjny pozwanego nie przewidywał w sposób jednoznaczny, że to starsza pielęgniarka zastępuje dyrektora jako że zgodnie z tym dokumentem zadania dyrektora przejąć może równie dobrze inna osoba wskazana przez samego dyrektora, a sama powódka w swych wyjaśnieniach wskazywała, iż w okresie sprawowania przez nią funkcji taką osobą była główna księgowa, a sama powódka będąc starszą pielęgniarką nigdy nie zastępowała dyrektora i nie miała stosownego upoważnieni, a zatem prawidłowym ustaleniem faktycznym powinno być przyjęcie przez Sąd, że zarzut postawiony powódce w postępowaniu karnym – dot. okresu kiedy pełniła ona funkcję dyrektora – nie wiązała się bezpośrednio z wykonywaną przez powódkę pracą u pozwanego i nie mógł uzasadniać utraty zaufania do powódki na stanowisku starszej pielęgniarki, na które została przywrócona prawomocnym wyrokiem, jako że ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, że starsza pielęgniarka ma obowiązek zastępstwa dyrektora, jak też powódka nigdy takiego zastępstwa nie pełniła, a w konsekwencji pozwany nie mógł utracić zaufania do powódki przywróconej do pracy na stanowisko starszej pielęgniarki,

3)  naruszenie przepisów postepowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny a nie swobodny, budzący zastrzeżenia z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania oraz sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego, polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd, iż pozwany reprezentowany przez dyrektor D. L. mógł utracić zaufanie do powódki przywróconej na stanowisko starszej pielęgniarki, z którą nie przepracował ani jednego dnia, w sytuacji gdy z doświadczenia życiowego wynika, że pozwany nie mógł w żaden sposób utracić zaufania do osoby z która nie przepracował nawet jednego dnia, co więcej takie działanie pozwanego nosiło znamiona uporczywości w pozbyciu się powódki przez pozwanego z pracy i nie uzasadnia rzeczywistej i obiektywnej utraty zaufania do powódki przez pozwanego,

4)  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny a nie swobodny, sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania, poprzez ustalenie, że nawet przy założeniu, że utracić zaufanie można jedynie w stosunku do osoby, z którą wcześniej pozostawało się w relacji pracownika-pracodawca, to samo sformułowanie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nie mogło skutkować jego bezzasadnością, jako że w ocenie Sądu brak (a nie utrata) zaufania, wynikający z obiektywnych i rzeczywistych naruszeń obowiązków pracownika może skutkować wypowiedzeniem mu umowy o pracę, w sytuacji gdy takie wnioskowanie stoi w oczywistej sprzeczności z zasadami logicznego rozumowania, jako że prowadziłoby do sytuacji, kiedy de facto każdy pracodawca mógłby wypowiedzieć umowę niemalże każdemu pracownikowi nawet bez przepracowania wspólnie choć jednego dnia, jak też dawałoby pracodawcom, którzy obowiązani są prawomocnymi wyrokami sądowymi do przywrócenia pracowników do pracy na dotychczasowych warunkach do nierespektowania i niewykonywania tego obowiązku poprzez wręczanie takim pracownikom wypowiedzenia umowy z powodu utraty zaufania.

Mając na uwadze powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uwzględnianie powództwa i przywrócenie powódki do pracy na poprzednich warunkach na dotychczasowym stanowisku starszej pielęgniarki. Ewentualnie z ostrożności wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania za obie instancje według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu apelacji zawarto rozwinięcie rozwinięcie powyższych zarzutów.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Apelacja powódki okazała się niezasadna.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie istotnym dla rozpoznania sprawy, a zebrane dowody prawidłowo ocenił

Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i ocenę prawną Sądu I instancji, przyjmując je za integralną część swojego uzasadnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z 08.10.1998 r., II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60).

Zarzuty apelacji nie są zasadne.

Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie narusza prawa procesowego, nie została dokonana w sposób wadliwy oraz nie przekracza granicy swobodnej oceny dowodów, określonej w art. 233 § 1 k.p.c.

Sąd Rejonowy wszechstronnie przeanalizował zgromadzony materiał dowodowy. Wskazał, którym dowodom i z jakich przyczyn dał wiarę, a którym i dlaczego odmówił wiarygodności, swoje stanowisko logicznie i wyczerpująco uzasadnił.

Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. jest więc nieusprawiedliwiony.

Aby skutecznie podważyć ocenę dowodów dokonaną przez Sąd nie jest wystarczająca sama polemika, naprowadzająca wnioski odmienne, lecz wymagane jest wskazanie , w czym wyraża się brak logiki lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu kwestionowanych wniosków (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 27.09.2002r. IV CKN 1316/00).

Wskazanie, że Sąd naruszył art. 233 § 1 k.p.c., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, nie może być ograniczone do odmiennej interpretacji dowodów zebranych w sprawie.

Apelacja wniesiona przez powódkę nie czyni zadość tym wymaganiom.

Powódka dokonuje wyłącznie polemiki, chcąc naprowadzić odmienne wnioski. Nie wykazuje natomiast w czym miałby się wyrażać brak logiki lub naruszenie zasad doświadczenia życiowego w przyjęciu przez Sąd Rejonowy określonych wniosków.

Sąd I instancji prawidłowo ocenił zgromadzone dowody.

Sąd Rejonowy właściwie przyjął, że pozwany wykazał zasadności wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Utrata zaufania, wskazana jako przyczyna wypowiedzenia, znajduje oparcia w zebranych dowodach.

W niniejszej sprawie przyczyną rozwiązania z powódką stosunku pracy za wypowiedzeniem była utrata zaufania pracodawcy spowodowana wydaniem przez Sąd Rejonowy w Zielonej Górze wyroku skazującego powódkę L. A. za przestępstwa popełnione w okresie, w którym powódka pełniła funkcje dyrektora Ż. Miejskiego (...) w Z..

Powódka nie kwestionowała faktu, iż takie orzeczenie zapadło, natomiast podnosiła, że zarzut postawiony jej w postępowaniu karnym nie wiązał się bezpośrednio z wykonywana przez powódkę pracą u pozwanego i nie mógł uzasadniać utraty zaufania do powódki na stanowisku starszej pielęgniarki.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w licznych orzeczeniach, istotna jest nie tyle sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, co przyczyny, które ją spowodowały.

Uzasadniony brak zaufania do pracownika może istnieć także wtedy, gdy wprawdzie winy pracownikowi przypisać nie można - bądź też nie da się jej udowodnić - jednakże w sensie obiektywnym jego zachowanie nosi cechy naruszenia obowiązków pracowniczych, a nawet i w takich sytuacjach, w których do naruszenia powinności pracowniczych w ogóle nie dochodzi. Utrata zaufania do powoda mogłaby zatem uzasadnić wypowiedzenie umowy wówczas, gdyby dało się jej postawić zarzut nadużycia zaufania pracodawcy, choćby w sposób niestanowiący naruszenia obowiązków pracowniczych, ale stanowiącego taki rodzaj aktywności, który wzbudziłby w pracodawcy uzasadnioną wątpliwość co do dyspozycyjności, rzetelności i lojalności na przyszłość. W każdej z powołanych okoliczności obowiązek wykazania faktu zaistnienia po stronie pracownika obiektywnie nieprawidłowych zachowań, czy właściwości, uzasadniających utratę doń zaufania, spoczywa na pracodawcy.

Należy przy tym podkreślić, iż bez znaczenia dla oceny powyższej przyczyny pozostają okoliczności związane z tym, iż przestępstwo, za którego popełnienie powódka została skazana prawomocnym wyrokiem było związane z wykonywaniem przez powódkę funkcji dyrektora Ż. Miejskiego (...) w Z., a nie ze stanowiskiem starszej pielęgniarki. Utratę zaufania mogą bowiem uzasadniać nawet jednostkowe zdarzenia.

Ponadto - aby uzasadniać wypowiedzenie stosunku pracy - nadużycie zaufania musi wiązać się z takim zachowaniem pracownika, które może być obiektywnie ocenione jako naganne, choćby nawet nie można było pracownikowi przypisać subiektywnego zawinienia. Z kolei obiektywna naganność zachowania pracownika jako podstawa utraty zaufania do niego ze strony pracodawcy musi być oceniana w kontekście wszelkich okoliczności faktycznych (por wyrok SN z dnia 24 października 2013r. w sprawie II PK 24/13).

W wyroku z 14 lipca 1999 r. (I PKN 148/99) Sąd Najwyższy zauważył, że utrata zaufania jest to stan z pogranicza sfer racjonalnej i emocjonalnej, co uniemożliwia jego pełną obiektywizację. Wyraża się on m.in. w przekonaniu o możliwości polegania na danej osobie, jej oddaniu jak również poczuciu pewności wobec danej osoby. Z tych też względów istnienie stanu zaufania lub jego brak może mieć znaczenie przy ocenie pracownika w kontekście skutków jakie prawo pracy z nim łączy. Utrata zaufania do pracownika, rozumiana jako stan pracodawcy, na który składają się zarówno elementy obiektywne jak i subiektywne, może zatem uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę. Należy jednak zdecydowanie podkreślić, że utrata zaufania musi zawsze być powiązana z konkretnym zachowaniem lub zaniechaniem pracownika (tzw. causą) z której wynika. Nie chodzi tu jednak zawsze, o takie zachowanie pracownika, które jest związane z naruszeniem przez niego obowiązków pracowniczych.

Przenosząc powyższe rozważania natury teoretycznej na grunt niniejszej sprawy należało przyjąć, że wypowiedzenie powódce umowy o pracę ostatecznie należało uznać za uzasadnione. Jak już wskazano wyrazem utraty zaufania wobec powódki było skazanie prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo związane z wykonywaną przez powódkę pracą u pozwanego. Jak słusznie podkreślił Sąd I instancji, pracodawca może utracić zaufanie do pracownika nawet na skutek zdarzeń nie mających związku z pracą.

W rozpoznawanej sprawie nie chodziło tylko o stwierdzenie, czy pracodawca utracił zaufanie do pracownika, ale także o sprawdzenie, czy taka utrata zaufania mogła - obiektywnie rzecz oceniając - nastąpić w ustalonych okolicznościach faktycznych; inaczej mówiąc, czy istniały obiektywne przyczyny utraty zaufania do pracownika.

W tym miejscu należy zauważyć, biorąc pod uwagę nie tyle stanowisko zajmowane przez powódkę, co zakres jej obowiązków, że istniały podstawy do utraty zaufania pracodawcy do pracownika. Powódka będąc przywrócona wyrokiem Sądu Rejonowego w Zielonej Górze na stanowisko starszej pielęgniarki, zgodnie z regulaminem organizacyjnym Ż. Miejskiego (...) w Z. w czasie nieobecności dyrektora miała przejąć jego zadania. Nie ulega wątpliwości, że relacje pomiędzy pracodawcą, a powodem muszą posiadać walor pełnego i całkowitego zaufania, którego nie może zakłócić nawet najmniejszej wagi uchybienie ze strony powoda. Pracownik taki z natury pełnionej funkcji musi być darzony przez pracodawcę szczególnym zaufaniem i oczekuje się od niego wyjątkowej odpowiedzialności i dbałości o interesy pracodawcy, nie mówiąc już o zwykłej lojalności pracownika w stosunku do pracodawcy. Skoro do zakresu obowiązków powódki jako zastępcy dyrektora należało m.in. prowadzenie sprawozdawczości i statystyki ż., prowadzenie spraw socjalnych pracowników - to uznać należy, że wskazana w rozwiązaniu umowy o pracę przyczyna wypowiedzenia jest uzasadniona.

Ponadto podkreślenia wymaga, iż w stosunku do pracowników na stanowiskach samodzielnych i kierowniczych należy stosować ostrzejsze kryteria oceny przyczyn uzasadniających wypowiedzenie. Pracownikom na takich stanowiskach stawiane są bowiem wyższe wymagania niż pozostałym. W szczególności pracownicy ci powinni wykazywać się większą inicjatywą i operatywnością. Pracownicy ci, ze względu na zajmowane stanowiska, powinni dawać przykład należycie wykonywanej pracy i właściwej postawy (teza VI uchwały SN z dnia 27 czerwca 1985 r., III PZP 10/85, OSNCP 1985, nr 11, poz. 164).

Na koniec zauważyć należy, że zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony należy oceniać w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy o pracę. Przyczyny wypowiedzenia nie muszą więc charakteryzować się znaczną wagą, ani powodować szkód po stronie pracodawcy (wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2007 roku, I PK 79/07, M.P.Pr. 2007/12/651 wyroki SN z dnia 5 listopada 1979 r., I PRN 133/79, OSNCP 1980/4/77, z dnia 4 grudnia 1997 r., I PKN 419/97, OSNP 1998/20/598 i z dnia 6 grudnia 2001 r., I PKN 715/00, Prawo Pracy 2002 nr 10, s. 34). Ponadto, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę jest podyktowane rzeczywistym, realizowanym w dobrej wierze i znajdującym usprawiedliwienie w konkretnych okolicznościach faktycznych, dążeniem pracodawcy do usprawnienia pracy, wypowiedzenie takie jest uzasadnione (wyrok SN z dnia 2 sierpnia 1985 r., I PRN 61/85, OSNCP 1986, nr 5, poz. 76, z glosą A. Wypych-Żywickiej, NP 1988, nr 10-12, s. 241).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalono apelację jako bezzasadną (pkt I).

O kosztach zastępstwa procesowego (pkt II), orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. oraz § 6 pkt 6 w zw. z § 11 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 490).

SSO Katarzyna Kijowska SSO Bogusław Łój SSO Hanna Rawska