Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2015r.

Sąd Okręgowy Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Małgorzata Woźniak- Zendran spr

Sędziowie : Sędzia SO Robert Macholak

Sędzia SO Bogusław Łój

Protokolant : st.sek.sąd.R.Duchnicka-Tylutka

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2015r.w Zielonej Górze

na rozprawie

sprawy z odwołania T. F.

przeciwkoW. (...) w G.

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

na skutek apelacji odwołujacego

od wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze

z dnia 4.02.2015r. ( Sygn. akt IV U 321/13 )

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygniecie o kosztach postępowania odwoławczego

Sygn. akt IV Ua 15/15

UZASADNIENIE

W dniu 03.06.2013 r. (...) doS. (...) w Ż. wydał orzeczenie ZO. (...).1975.2013, w którym ustalił, że T. F. jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym na stałe.

Orzeczeniem z dnia 02.07.2013 r. Nr PS-VI. (...).748.2013 W. (...) w G. utrzymał w mocy orzeczenie (...) do S. (...) w Ż.. Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, że na podstawie przeprowadzonego badania oraz zgromadzonej w postępowaniu dokumentacji medycznej, aktualny stan zdrowia wnioskodawcy uzasadnia zaliczenie go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Odwołanie od tej decyzji wniósł T. F. i wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i przyznanie znacznego stopnia niepełnosprawności.

Wyrokiem z dnia 04.02.2015r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w Wydziale IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie Sygn.akt IV U 321/13 oddalił odwołanie.

Sąd Rejonowy ustalił, że T. F. urodził się (...)

Biegli z zakresu ortopedii i neurologii rozpoznali u wnioskodawcy encefalopatię ze zmianami charakterologicznymi; stan po urazie wielonarządowym z urazem głowy, klatki piersiowej, złamaniem kłykcia przyśrodkowego goleni lewej, wieloodłamowego złamania przynasadowo-nasadowego goleni lewej, złamaniem dwukostkowym goleni prawej – wtórne zmiany zwyrodnieniowe stawu skokowego prawego i lewego oraz objawy niewydolności statyczno-dynamicznej stawu kolanowego lewego; przewlekły zespół bólowy kręgosłupa na podłożu zmian przeciążeniowo-zwyrodnieniowych; otyłość znacznego stopnia.

W badaniu przedmiotowym neurologicznym stwierdzono u wnioskodawcy: objawy oponowe ujemne, nerwy czaszkowe poza osłabieniem słuchu po stronie lewej nieuszkodzone. W zakresie kończyn górnych siła, napięcie, odruchy ścięgniste prawidłowe. W odniesieniu do kończyn dolnych stwierdzono zaburzenia czucia w obrębie obu podudzi i stóp, odruchy ścięgniste kolanowe symetryczne, zniesienie odruchów skokowych. Kręgosłup w osi pionowej ciała, ruchomość kręgosłupa miernie ograniczona w odcinku L-S. Objaw Lasegue’a ujemny, próba Romberga ujemna. Chód niewydolny z kulą łokciową.

W badaniu przedmiotowym ortopedycznym stwierdzono, że kręgosłup ustawiony jest w pionowej ciała. Zachodzi łagodne wyrównanie lordozy lędźwiowej. Objaw szczytowy ujemny. Objawy korzeniowe rozciągowe zaznaczone. Napięcie mięśni przykręgosłupowych wzmożone na pograniczu Th-L. Ograniczenie ruchomości czynnej kręgosłupa dotyczące głównie ruchu w płaszczyźnie strzałkowej. Tkliwość palpacyjna okolicy kręgosłupowej w odcinku lędźwiowym i szyjnym.

Miednica ustawiona w zmniejszonym przedpochyleniu, jej elementy kostne dostępne badaniem palpacyjnym, tkliwe.

Kończyny górne o prawidłowej budowie, napięciu, sile mięśniowej. Zachodzi względne ograniczenie ruchomości stawów ramiennych dotyczące ruchu maksymalnego unoszenia i rotacji zewnętrznej. Siła chwytna rąk zachowana.

W zakresie kończyn dolnych widoczna blizna pourazowa w okolicy podkolanowej prawej. Wyprost minimalnie ograniczony. Zaznaczone krepitacje stawu rzepkowo-udowego, ograniczenie ruchu maksymalnego zgięcia stawu kolanowego. Staw skokowy o zniekształconych obrysach, ze zmianami troficznymi skóry, bliznami pooperacyjnymi. Występuje znaczne ograniczenie ruchu stawu skokowego i stopy – ruch i zgięcie grzbietowo-podeszwowe 0 ⁰-0 ⁰-20 ⁰ maksymalne bolesne, praktycznie brak ruchów pro i supinacji.

LKD staw kolanowy o nieznacznie zatartych obrysach, wysięk śladowy. Cechy artrozy z objawami niestabilności stawu. Staw skokowy o zatartych obrysach z ruchami zgięcie grzbietowo-podeszwowe 0 ⁰-0 ⁰-30 ⁰ z bolesnością na szczycie tego ruchu. Zaburzenia troficzne skóry tej okolicy.

Chód upośledzony utykający ze skróceniem fazy propulsji.

Biegli stwierdzili, że wnioskodawca ma znaczne ograniczenia wydolności dotyczące głównie kończyn dolnych związanych z następstwami odległego wypadku. Wymaga czasowej, okresowej pomocy innych osób celem zaspokajania podstawowych potrzeb życia codziennego czy tez tzw. pełnienia ról społecznych.

Biegli uznali wnioskodawcę za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym na trwałe.

Biegły lekarz z zakresu kardiologii rozpoznał u wnioskodawcy nadciśnienie tętnicze umiarkowane, miażdżyce tętnic szyjnych, otyłość pokarmową, zespół pozakrzepowy prawego podudzia, zespół bezdechu śródsennego w wywiadzie, stan po urazie wielonarządowym.

Klatka piersiowa wnioskodawcy jest szeroka, prawidłowo wysklepiona. Ruchomość oddechowa prawidłowa. Nad płucami szmer pęcherzykowy prawidłowy.

Akcja serca niemiarowa, częstość 80/min, tony serca ciche. Ciśnienie tętnicze 155/95 mmHg.

Brzuch miękki, bez oporów patologicznych. Wątroba niepowiększona. Śledziona niemacalna. Przewlekłe obrzęki żylno-limfatyczne kończyn dolnych.

Biegły z zakresu kardiologii zgodził się z orzeczeniemW. (...) zarówno jeżeli chodzi o stopień orzeczonej niepełnosprawności, symbol, jak i wskazania.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy zważył, iż odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powołując się na przepisy art. 4 ustawy z dnia 27.08.1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, celem rozstrzygnięcia kwestii do jakiej grupy niepełnosprawności zaliczyć wnioskodawcę ,Sąd Rejonowy dopuścił i przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu ortopedii i neurologii oraz biegłego z zakresu kardiologii.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, biegli w sposób klarowny i kategoryczny udzielili odpowiedzi na postawione pytanie stwierdzając, że aktualnie występujący u wnioskodawcy stopień niepełnosprawności jest stopniem umiarkowanym. Wykazali nadto, że zasadniczo orzeczenia zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności są adekwatne do stanu zdrowia wnioskodawcy. Sąd Rejonowy w całości podzielił wywody i wnioski końcowe w/w opinii, uznając je za pełnowartościowy materiał dowodowy.

W ocenie Sądu pierwszej instancji biegli w sposób klarowny i konkretny przedstawili swoje stanowisko i wyczerpująco je uzasadnili. Tym samym nie ma podstaw do kwestionowania powyższych opinii, które są logiczne i nie wymagają uzupełnienia. Znamiennym przy tym jest zdaniem Sądu Rejonowego, że wnioskodawca nie zaoferował w toku trwającego postępowania żadnych argumentów przeciwko sporządzonym opiniom. Nie podważył w żaden sposób płynących z tych opinii wniosków, pomimo tego, iż był zobowiązany do ustosunkowania się do treści opinii pod rygorem przyjęcia, iż ich nie kwestionuje.

Zważywszy na powyższe Sąd Rejonowy stwierdził, iż brak w realiach przedmiotowej sprawy było możliwości uznania, że u wnioskodawcy występował wyższy aniżeli umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Apelację wprost od powyższego wyroku wywiódł wnioskodawca T. F. zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

-

naruszenie przepisu prawa materialnego tj. art. 4 ustawy z dnia 27.08.1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011r., Nr 127, poz. 72 z póżn. zm.) poprzez błędną interpretację, iż jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym;

-

naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 k.p.c. poprzez nie wyjaśnienie w sposób dostateczny przedmiotu sporu oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz wadliwa ich ocenę, polegającą na uznaniu, iż jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, ewentualnie o uchylenie wyroku jako wadliwego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Wniósł ponadto o przesłuchanie w charakterze świadka swojej żony S. F. na okoliczność faktycznej potrzeby stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

W uzasadnieniu apelujący zarzucił, że całkowicie nie zgadza się ze stwierdzeniami lekarzy orzeczników. Jego stan zdrowia związany jest z wypadkiem komunikacyjnym w 2008r., po którym utracił faktyczną zdolność zarobkowania. Jest pod stałą opieką lekarską. Ma trudności z poruszaniem się, ubieraniem. Wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Otyłość jest wynikiem powyższego wypadku i związanych z nim urazów, utrudniających do dziś poruszanie się. Istotnym jest także wskazanie lekarzy neurologa i ortopedy w opinii lekarskiej z dnia 14.12.2013r., iż ocena całości stanu ogólnego, sprawności wraz ze schorzeniami układu krążenia, nadciśnienia tętniczego i patologicznej otyłości może stanowić o uznaniu wyższego stopnia niepełnosprawności.

Zdaniem apelującego, bezsprzecznie liczne dolegliwości oraz stan pourazowy wskazują na naruszoną sprawność organizmu oraz niezdolność do jakiejkolwiek pracy. Ponadto wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób, przez co uzasadnionym jest przyznanie znacznego stopnia niepełnosprawności.

Pozwany nie złożył odpowiedzi na apelację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy jest zasadna i jako taka skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Analiza orzeczenia Sądu pierwszej instancji i zarzutów postawionych w apelacji wnioskodawcy prowadzi do wniosku, iż sprawa nie dojrzała do stanowczego rozstrzygnięcia i w konsekwencji nie została rozpoznana jej istota.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy w oparciu o przeprowadzone w sprawie opinie biegłych nie miał jeszcze podstaw do wyrokowania w niniejszej sprawie.

W rozpoznawanej sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego, w świetle w szczególności niejednoznacznej opinii biegłych sądowych lekarza ortopedy R. U. i lekarza neurologa-S. J., zachodziła potrzeba przeprowadzenia bądź – po wydaniu opinii przez biegłego sądowego kardiologa- dowodu z uzupełniającej opinii biegłych lekarza ortopedy R. U. i lekarza neurologa-S. J. celem zajęcia jednoznacznego stanowiska w sprawie, a na wypadek dalszych wątpliwości w zakresie oceny całości stanu zdrowia wnioskodawcy- dodatkowego dowodu w postaci łącznej opinii zespołu biegłych sądowych lekarzy: internisty, neurologa, ortopedy i kardiologa – a więc biegłych sądowych lekarzy tych specjalności, które dotyczą schorzeń wnioskodawcy.

Do tej pory na gruncie niniejszej sprawy wypowiedzieli się bowiem osobno biegli sądowi lekarze neurolog i ortopeda (k. 32-33), a także biegły lekarz kardiolog (k. 48-49).

Przy czym -opinia biegłych sądowych lekarzy neurologa i ortopedy z dnia 14.12.2013r. stwierdza w konkluzji, że „ocena całości stanu ogólnego, sprawności, wraz ze schorzeniami układu krążenia, nadciśnienia tętniczego i patologicznej otyłości może stanowić o uznaniu wyższego stopnia niepełnosprawności”. Okoliczność ta wymagała wyjaśnienia, albowiem jest kluczowa w niniejszej sprawie.

Poprzestając na dotychczasowych opiniach biegłych, nie uzupełniając w żadnej mierze postępowania dowodowego celem jednoznacznego ustalenia stopnia niepełnosprawności wnioskodawcy - z uwagi na jego liczne schorzenia- Sąd zatem nie rozpoznał istoty sprawy.

Biegli neurolog i ortopeda wypowiedzieli się w zakresie swoich specjalności i to samo zrobił biegły sądowy lekarz kardiolog, jednakże wobec wskazanego powyżej dodatkowego ustalenia biegłych ortopedy i neurologa- rozdzielność tych opinii medycznych w niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, jest najpoważniejszym uchybieniem w metodologii postępowania dowodowego, które miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Wnioskodawca bowiem wymaga kompleksowej oceny jednego biegłego (np.internisty) , bądź też zespołu biegłych specjalności właściwych dla schorzeń wnioskodawcy, co może wpłynąć na inną ocenę jego stopnia niepełnosprawności, na którą składa się szereg różnych schorzeń.

Sąd podzielił w niniejszej sprawie , stanowisko Sądu Najwyższego, iż integralność ludzkiego organizmu wyklucza badanie jego dolegliwości w taki sposób, aby wypowiadali się o nich odrębnie specjaliści z różnych dziedzin wiedzy medycznej i każdy z nich w swoim tylko zakresie oceniał stopień uszczerbku na zdrowiu i jego wpływ na pracowniczą zdolność do zarobkowania. Podobne naruszenie reguł postępowania dowodowego w sprawach sporów związanych z inwalidztwem musiało spowodować uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (zob. wyrok Sądu z dnia 03.10.1997r., II UKN 288/97, OSNP 1998/15/459).

W niniejszej sprawie brak jest kompleksowej oceny stanu zdrowia wnioskodawcy i sprawności jego organizmu, w związku z czym nie ma jeszcze podstaw do tego, by na obecnym etapie postępowania uznać, że wnioskodawca jest osobą, która nie wymaga stałej pomocy osób trzecich, czyli nie spełnia przesłanek do uznania go za osobę o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd pierwszej instancji winien zatem uwzględnić powyżej przedstawione uwagi do już przeprowadzonego postępowania dowodowego i celem uzupełnienia postępowania dowodowego powinien dopuścić bądź to dowód z opinii biegłego internisty, bądź dowód z łącznej, kompleksowej opinii biegłych sądowych lekarzy internisty, neurologa, ortopedy i kardiologa, na okoliczność oceny ogólnej zdolności i samodzielności wnioskodawcy do wykonywania ról społecznych, a więc spełnienia przez wnioskodawcę kryteriów pozwalających na zaliczenie go do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zebrany tak materiał dowodowy Sąd podda ocenie zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów zawartej w art. 233 § 1 kpc i na tej podstawie rozważy zasadność odwołania.

Na marginesie Sąd Okręgowy wskazuje, iż oddalił wniosek apelacyjny odwołującego o dopuszczenie dowodu z zeznań w charakterze świadka jego żony S. F., gdyż zeznania te nie mogą podważyć opinii biegłych.

Mając na uwadze powyższe ,Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 kpc uchylił zaskarżony wyrok, przekazując sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego (art. 108 kpc).