IV U 840/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Zielonej Górze z 2019-05-30

Sygn. akt IVU 840/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2019r.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogusław Łój

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Dejewska vel Dej

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2019r. w Zielonej Górze

odwołania P. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 24.04.2018 r. znak (...)

o przyznanie prawa do emerytury

oddala odwołanie.

SSO Bogusław Łój

Sygn. akt IV U 840/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.04.2018 r., znak: (...) pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawcy P. K. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawcę wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego 25 lat, w tym 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu wskazał, że do stażu pracy nie uwzględnił okresu od 06.12.1993 r. do 30.12.1993 r. ponieważ wnioskodawca nie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego z tytułu pracy na podstawie umowy zlecenia u J. S..

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca wniósł o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu pisma podał, że po uzyskaniu uprawnień spawacza cały czas pracował zawodowo jako spawacz. Odwołujący wyjaśnił, że użycie w świadectwie pracy określenia ,,instalator” oznacza wykonywanie czynności niezbędnych przy pracach spawalniczych. Nadto odwołujący wniósł o zaliczenie do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rodziców. Podkreślił, że pracę w gospodarstwie wykonywał samodzielnie, gdyż rodzeństwo się uczyło, a ojciec był wojennym inwalidą. Na okoliczność wykonywanych prac wnioskodawca wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że do okresu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił wnioskodawcy zatrudnienia od 26.10.1974 r. do 30.09.1991 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w S. ze względu na brak przedłożenia przez odwołującego świadectwa pracy w szczególnych warunkach. Pozwany organ zarzucił, że w świadectwie pracy z dnia 5.09.1991 r. wskazano, że wnioskodawca w spornym okresie zajmował stanowisko instalatora, a w świadectwie z dnia 17.02.2004 r. wystawionym przez (...) Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. w S. wskazano, że w okresie zatrudnienia od 26.10.1974 r. do 30.09.1991 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w S. wnioskodawca wykonywał prace na stanowisku instalator. Dodatkowo organ rentowy podał, że nawet ewentualne uwzględnienie okresu pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia tj. od 10.05.1973 r. do 14.09.1974 r. nie będzie miało wpływu na zmianę zaskarżonej decyzji ze względu na niewystarczającą ilość okresów składkowych.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca P. K., urodzony (...), we wniosku złożonym w organie rentowym w dniu 1.03.2018 r. domagał się ustalenia prawa do emerytury przewidzianej przepisem art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Organ rentowy przyjął, że na dzień 01.01.1999 r. wnioskodawca udowodnił okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 23 lat, 4 miesięcy i 4 dni, w tym brak okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

okoliczności niesporne

(dowód: akta emerytalne wnioskodawcy, znak: (...))

W okresie od 26.10.1974 r. do 30.09.1991 r. wnioskodawca pracował na stanowisku instalatora w (...) Przedsiębiorstwie (...) w S..

W dniu 23.04.1976 r. wnioskodawca ukończył kurs podstawowy spawania gazowego.

dowód: -kserokopia świadectwa pracy k. 5 akt sąd.,

- kserokopia książeczki spawacza k. 14-15 akt sąd.

P. K. zawarł umowy zlecenia z Zakładem (...) J. S. na okresy:

- od 3.01.1994 r. do 31.01.1994 r.,

- od 1.02.1994 r. do 25.02.1994 r.,

- od 7.03.1994 r. do 31.03.1994 r.,

- od 4.04.1994 r. do 29.04.1994 r.,

- od 4.05.1994 r. do 31.05.1994 r.,

- od 1.06.1994 r. do 24.06.1994 r.

Z tytułu ww. umów zlecenia nie były odprowadzane składki ZUS.

Dowód :kserokopie umów zlecenia k. 70-75 akt sąd.

W okresie od 10.05.1973 r. do 14.09.1974 r. wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym rodziców M. i F. K. o powierzchni 1,67 ha położonym w W. nr 13. Część gospodarstwa, na której znajdował się dom była własnością rodziców wnioskodawcy, a część wykorzystywaną pod uprawy dzierżawili.

Ojciec wnioskodawcy był inwalidą wojennym, nie miał jednej nogi i na co dzień pracował w systemie zmianowym w ośrodku (...) jako stróż. Matka odwołującego była praczką w sanatorium. Wnioskodawca miał młodszego brata i dwie siostry, które uczyły się w N. S. i S..

Wnioskodawca zajmował się karmieniem i obrządkiem zwierząt, orką, siewem, kopaniem ziemniaków i zbiorem.

Gospodarstwo nie było zmechanizowane. Wnioskodawca często pracował na zasadzie odrobku u sąsiadów w zamian za użyczenie sprzętu rolniczego.

W skład inwentarza zwierzęcego wchodziły owce, kozy, barany, kury i kaczki oraz ok. 10 do 12 sztuk trzody chlewnej. W gospodarstwie nie było koni i nie hodowano bydła. Uprawiano zboże oraz ziemniaki.

W okresie letnim pracowano przy żniwach, z kolei jesienią młócono, zbierano ziemniaki i buraki.

W okresie zimowym poza pracami przy obrządku zwierząt pozyskiwano drzewo w lesie.

dowód:

zaświadczenie Burmistrza K. k. 5 akt organu rentowego,

zeznania świadka Z. A. k.33 akt sąd.,

zeznania świadka P. G. k.32v-33 akt sąd.,

zeznania świadka J. Z. k.32-32v akt sąd.,

zeznania świadka R. K. k.31-31v,40v akt sąd.,

zeznania świadka Z. G. k. 65v-66 akt sąd.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy okazało się niezasadne.

Przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie było ustalenie, czy wnioskodawca P. K. spełnia wszystkie wymagane przesłanki do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczony nie udowodnił wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego 25 lat, a także 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 748, ze zm.; dalej jako: ustawa o emeryturach i rentach z FUS albo ustawa emerytalna) - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184.

Przepis art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, tj. 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43);

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Emerytura, o której mowa wyżej, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej).

Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom tym przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43).

W myśl § 2 ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Reasumując, mężczyzna, będący pracownikiem zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, może przejść na emeryturę w wieku 60 lat, pod warunkiem, że udowodnił wymagany okres składkowy i nieskładkowy - co najmniej 25 lat, w tym co najmniej 15-letni okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W niniejszej sprawie bezspornym było, iż P. K. osiągnął wiek 60 lat. Niesporne jest także, iż organ rentowy do stażu pracy zaliczył okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 23 lat, 4 miesięcy i 4 dni, w tym brak okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego uznać należało, że wnioskodawca nie dowiódł przed Sądem, że spełnia wszystkie przesłanki wymagane do uzyskania prawa do emerytury przewidzianej przepisem art. 184 ustawy emerytalnej.

W pierwszej kolejności oceny wymagało, czy okresy zatrudnienia wnioskodawcy na podstawie umów zlecenia z Zakładem (...) J. S. podlegają zaliczeniu do ogólnego stażu pracy. Materiał dowodowy zebrany w sprawie pozwolił jednoznacznie ustalić, że od dochodów uzyskiwanych przez ubezpieczonego w ramach ww. umów nie były odprowadzane składki ubezpieczeniowe, co definitywnie przesądza o braku możliwości zakwalifikowania spornego okresu do wymaganego ustawą stażu ubezpieczeniowego.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j., Dz. U. z 2017 r., poz. 1778) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy składkowe. Natomiast art. 6 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia tj. okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Stwierdzić w tym miejscu należy, iż w niniejszej sprawie ocena prawna sytuacji ubezpieczeniowej P. K. zatrudnionego na podstawie umów zlecenia w Zakładzie (...) J. S. w okresach: od 3.01.1994 r. do 31.01.1994 r., od 1.02.1994 r. do 25.02.1994 r., od 7.03.1994 r. do 31.03.1994 r., od 4.04.1994 r. do 29.04.1994 r., od 4.05.1994 r. do 31.05.1994 r., od 1.06.1994 r. do 24.06.1994 r. dokonana być powinna w oparciu o przepisy ustawy z 19 grudnia 1975 r., jako aktu prawnego obowiązującego w okresie zatrudnienia ubezpieczonego na podstawie umowy zlecenia. Przy czym podstawę prawną nabycia emerytury stanowią przepisy ustawy emerytalnej. Uprawnienia wnioskodawcy do nabycia świadczenia powinny być bowiem oceniane na podstawie obecnie obowiązujących przepisów ubezpieczeniowych.

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarski uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146 z późn. zm.) obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej.

Ponadto zgodnie z dodanym do przedmiotowej ustawy art. 38 1 przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia na rzecz innych niż uspołecznione zakłady pracy i osób fizycznych oraz do osób z nimi współpracujących.

Natomiast z treści art. 1 ust. 3 cytowanej ustawy wynika, iż pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej 30 dni.

Stwierdzić w tym miejscu należy, iż wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umów zlecenia w Zakładzie (...) J. S. w okresach każdorazowo nie przekraczających 30 dni.

Dodatkowo wskazać należy, że zamiarem stron w spornych okresach wynikających z umów zlecenia, bynajmniej nie było zawieranie z odwołującym umów o pracę. Jak wynika z zeznań brata wnioskodawcy R. K., jak i samego wnioskodawcy umowy o pracę z J. S. bracia zawarli dopiero 01.07.1994 r. tj. po wygaśnięciu umów zlecenia.

Sposób świadczenia pracy przez wnioskodawcę, taki jak wynika z jego zeznań i brata w żadnym wypadku w sposób jednoznaczny nie wskazuje na to, iż praca ta byłą świadczona w warunkach umowy o pracę. Takie cechy umowy jakie wskazał wnioskodawca są cechami charakterystycznymi tak dla umowy o pracę jak i umowy cywilnoprawnej, w szczególności umowy o świadczenie usług (zlecenia). Sam fakt , iż właściciel firmy dokonał odbioru robót pod względem jakościowym w żadnym wypadku nie przesądza, iż była to praca świadczona w warunkach umowy o pracę. Również czas trwania umów , nieprzekraczający 30 dni, wskazuje na świadomość strony, co do skutków zawarcia dłuższych niż 30 dni umów i związanego z tym obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Sąd Okręgowy podziela zdanie Sądu Apelacyjnego wyrażone w wyroku z dnia 9 stycznia 2013 r. (III Aua 422/12) wydanym w zbliżonym stanie faktycznym, iż w polskim prawie ubezpieczeń społecznych nie obowiązuje powszechna zasada, że prawo do świadczeń ubezpieczeniowych ma każda osoba należąca do kręgu osób objętych ubezpieczeniem bez względu na to, czy opłacone zostały składki na ubezpieczenie. Sąd Apelacyjny wskazał również iż, nie podziela argumentów dotyczących automatycznego powstania stosunku ubezpieczenia społecznego z tytułu nawiązania określonego stosunku prawnego, tym bardziej, że sporny okres dotyczy trwania umowy zlecenia, w zakresie skutków prawnych podlega on zatem ocenie na podstawie obowiązującej w danym czasie ustawy z 19 grudnia 1975 r. Także w obecnie obowiązujących przepisach o ubezpieczeniu społecznym obowiązek opłacenia składki występuje jako przesłanka nabycia prawa do świadczeń. Ustawa emerytalna stanowi, że za okresy składkowe uważane są okresy pracy na podstawie umowy zlecenia, za które została opłacona składka.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności umów zlecenia (k. 70-75 akt sąd.) wynika, że od wynagrodzenia P. K. z tytułu umowy zlecenia zatrudnionego w Zakładzie (...) J. S. nie były pobierane składki na ubezpieczenia społeczne.

Dokonane w sprawie ustalenie, że składki ubezpieczeniowe wnioskodawcy nie były opłacane uniemożliwia zaliczenie spornych okresów do 25-letniego stażu ubezpieczeniowego wymaganego ustawą.

Odnosząc się z kolei do wnioskowanego przez odwołującego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 30.06.1972 r. do 14.09.1974 r., stwierdzić należało, że podlegał on zaliczeniu, niemniej jednak w wymiarze od 10.05.1973 r. (tj. ukończenia przez wnioskodawcę 16 roku życia) do 14.09.1974 r.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia (traktując je jak okresy składkowe), jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Kwestia pracy w gospodarstwie rolnym była wielokrotnie przedmiotem rozważań w orzecznictwie. W judykaturze wykształcił się pogląd, iż o uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tj. przed dniem 1 stycznia 1983 r.) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności: po pierwsze - wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej „domownika w myśl art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016 r. Nr 277) i po drugie – czynności te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie (por. wyrok SN z 28.02.1997 r. II UKN 96/96, wyrok SN z dnia 19.12.2000 r. II UKN 155/2000; wyrok SA we Wrocławiu z dnia 28.02.2012 r. III AUa 1793/2011; wyrok SA w Szczecinie z dnia 31.08.2006 r. III AUa 397/2006).

Wnioski wypływające z analizy powołanego wyżej orzecznictwa pozwalają na uwzględnienie okresu pracy w gospodarstwie rolnym, także wówczas, gdy praca ta nie była codziennie wykonywana, lecz wnioskodawca gotów był tę pracę codziennie wykonywać w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie, tj. był dyspozycyjny w tym zakresie. Inaczej mówiąc, w orzecznictwie kładzie się nacisk na stałość wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, co nie musi oznaczać codziennego wykonywania czynności rolniczych, ale wystarczy gotowość (dyspozycyjność) do podjęcia pracy rolniczej, z czym wiąże się też wymóg zamieszkiwania osoby bliskiej rolnikowi, co najmniej w pobliżu gospodarstwa rolnego (por. wyrok SN z 04.10.2006 r. II UK 42/2006 i z dnia 8 marca 2011 r. II UK 305/2010).

Zgodnie zaś z art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2336), ilekroć w ustawie jest mowa o domowniku - rozumie się osobę bliską rolnikowi, która:

a)  ukończyła 16 lat,

b)  pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,

c)  stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynikało, że rodzice P. K. posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni 1,67 ha. Część gospodarstwa, na której znajdował się dom mieszkalny była własnością rodziców wnioskodawcy, a część uprawną dzierżawili. Odwołujący zamieszkiwał z rodzicami i pozostawał z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym. Po ukończeniu szkoły podstawowej, nie kontynuował edukacji.

Ojciec wnioskodawcy był inwalidą wojennym, nie miał jednej nogi i na co dzień pracował w systemie zmianowym w ośrodku (...) jako stróż. Matka odwołującego była praczką w sanatorium. Wnioskodawca miał młodszego brata i dwie siostry, które uczyły się w N. S. i S.. Ze względu na inwalidztwo ojca, etatową pracę obojga rodziców i nieobecność rodzeństwa, większość prac gospodarskich wykonywał samodzielnie. Wnioskodawca zajmował się karmieniem, obrządkiem zwierząt, orką, siewem, kopaniem ziemniaków oraz zbiorem.

Gospodarstwo nie było zmechanizowane, dlatego co do zasady pracował ręcznie. Użyczenie maszyn rolniczych od sąsiadów wiązało się z koniecznością sąsiedzkiego odrobku.

Na powyższe okoliczności Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania świadków oraz odwołującego w charakterze strony, a nadto dowód z dokumentów znajdujących się w aktach emerytalnych.

Świadek Z. G. (2) zeznał, że mieszka z wnioskodawcą w tej samej miejscowości od urodzenia, a ich domy dzieliła odległość 400 m. Świadek potwierdził, że rodzice odwołującego mieli ok. 2ha gospodarstwo, a ze względu na inwalidztwo ojca, wnioskodawca sam zajmował się pracą na roli. Świadek wskazał, że w gospodarstwie nie było bydła ani koni, a wyłącznie trzoda chlewna, kozy, barany i drób. Słuchany podał, że w gospodarstwie nie było sprzętu rolniczego, dlatego często pracowano po sąsiedzku na zasadzie odrobku.

Świadek R. K. brat wnioskodawcy wskazał, że odwołujący po szkole podstawowej dalej się nie uczył, ale rozpoczął pracę w gospodarstwie rolnym rodziców. Świadek podał, że gospodarstwo miało ok. 2 ha i uprawniano tam m. in. zboże i ziemniaki. Słuchany wskazał, że rodzice nie mieli krów, koni, jak również sprzętu rolniczego. Podkreślił, że to właśnie jego brat samodzielnie prowadził gospodarstwo, a rodzice poza pełnowymiarową pracą zawodową dorywczo pomagali mu w pracach na roli.

Świadek J. Z. zeznał, że zna wnioskodawcę od szkoły podstawowej, a nawet wcześniej, ponieważ mieszkali w jednej wiosce. Słuchany wskazał, że gospodarstwo rodziców wnioskodawcy było położone koło jego działki. Świadek podał, że na stanie gospodarstwa nie było sprzętu rolniczego i pracowano na zasadzie odrobku u sąsiadów. Dalej zaznaczył, że zajmowano się orką, siewem, zbiorami i kopaniem ziemniaków. Świadek podkreślił, że wnioskodawca wykonywał więcej pracy niż pozostali członkowie rodziny i na pewno pracował więcej niż 5 godzin dziennie, bo wszystkie prace na gospodarstwie trzeba było wykonywać ręcznie.

Świadek P. G. podkreślił, że zna wnioskodawcę od urodzenia i wie, że przez 2 lata po ukończeniu szkoły podstawowej odwołujący pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Świadek podkreślił, że na stanie gospodarstwa nie było bydła, koni ani sprzętu rolniczego, a w skład inwentarza wchodziła wyłącznie trzoda chlewna, owce, kozy i drób. Zaznaczył, że wnioskodawca był najstarszy i w spornym okresie wykonywał najwięcej pracy w gospodarstwie m. in. ze względu na inwalidztwo ojca. Słuchany zaznaczył, że praca w gospodarstwie była przez cały czas, rano, wieczorem, w południe, jeśli nie przy zwierzętach to na polu.

Świadek Z. A. potwierdził, że zna wnioskodawcę, ponieważ jest jego sąsiadem. Słuchany wskazał, że odwołujący po ukończeniu szkoły podstawowej pracował na gospodarstwie rolnym w W. o pow. ok. 1,5 ha. Podał też, że w gospodarstwie uprawiano żyto, ziemniaki oraz hodowano świnie, owce, kozy, kaczki i kury. Zaznaczył, że często wykonywano pracę odrobkowa u sąsiadów ze względu na brak koni, a sama praca w gospodarstwie trwała ok. 6-8 godzin dziennie. Świadek podkreślił, że rodzeństwo wnioskodawcy ze względu na naukę nie pracowało w gospodarstwie, a rodzice pracowali zawodowo.

Świadkowie szczegółowo opisali jakie prace i w jakim rozmiarze wykonywał wnioskodawca w gospodarstwie rolnym swoich rodziców. Ich zeznania były w ocenie Sądu wiarygodne, gdyż zeznawali oni w sposób logiczny i konsekwentny, zeznania te w pełni korespondowały z twierdzeniami odwołującego. Wyjaśnienia złożone przez ubezpieczonego uznał Sąd za przekonujące i wewnętrznie spójne. Pozwalały one na przyjęcie, że ubezpieczony istotnie w spornym okresie dysponował czasem, który pozwalał mu na stałe, codzienne wykonywanie niezbędnych dla funkcjonowania rodzinnego gospodarstwa rolnego prac w wymiarze czasu wynoszącym co najmniej 4 godziny dziennie.

Zeznania świadków i wnioskodawcy korespondowały również z dokumentami z akt emerytalnych, w szczególności w postaci zaświadczenia Burmistrza K..

Reasumując Sąd stwierdził, iż wnioskodawca pracował od 10.05.1973 r. do 14.09.1974 r. w gospodarstwie rolnym rodziców, dlatego też do stażu ubezpieczeniowego P. K. zasadnym było, aby doliczyć okres 1 roku 4 miesięcy oraz 4 dni okresów składkowych.

Okoliczność ta, nie wpłynęła jednak na zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego, gdyż nawet po doliczeniu stażu pracy w gospodarstwie rolnym, wnioskodawca nie legitymuje się 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, a wyłącznie stażem w wymiarze 24 lat 8 miesięcy i 8 dni.

Wobec powyższego w ocenie Sądu prowadzenie postępowania w zakresie ustalenia okresu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze było bezcelowe, ponieważ odwołujący nie spełnia wymogu legitymowania się 25 letnim okresem składowym i nieskładkowym uprawniającym do nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym.

Brak spełnienia choćby jednej z przesłanek wyłącza bowiem i wyklucza możliwość przyznania ubezpieczonemu świadczenia w postaci emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonego i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami orzekł jak w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioletta Romanowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Zielonej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  Bogusław Łój
Data wytworzenia informacji: