Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 135/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Zielonej Górze z 2022-03-16

Sygn. akt I C 135/21

​  WYROK

​  W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze I Wydział Cywilny w składzie :

Przewodniczący : Sędzia Danuta Sawicz-Nowacka

Protokolant : st. sekr. sąd. Małgorzata Iks

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 2 marca 2022 roku w Z.

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna w P.

przeciwko R. P. i A. P. (którzy także w miejsce zmarłego Z. K.)

o zapłatę 104.126,10 zł

1.  zasądza od pozwanej R. I. P. na rzecz powoda (...) S.A. w P. kwotę 20.202,57 zł (dwadzieścia tysięcy dwieście dwa złote pięćdziesiąt siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 września 2015 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego A. K. rzecz powoda (...) S. A. w P. kwotę 20.202,57 zł (dwadzieścia tysięcy dwieście dwa złote pięćdziesiąt siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 września 2015 roku do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie w stosunku do obu pozwanych;

4.  zasądza od pozwanych R. I. P. i A. K. na rzecz powoda (...) S. A. w P. każdy kwotę po 1.587 zł (jeden tysiąc pięćset osiemdziesiąt siedem złotych), tytułem zwrotu części opłaty od pozwu od uwzględnionego powództwa;

5.  koszty zastępstwa procesowego poniesione przez obie strony wzajemnie znosi.

/Danuta Sawicz-Nowacka/

Sygn. akt I C 135/21

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą w P. pozwem wniesionym w dniu 21 grudnia 2020 r. w postpowaniu upominawczym wniosła o zasądzenie od pozwanego Z. K. kwoty 12.217,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 września 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 22.490,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 września 2015 r. do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanej R. K. kwoty 12.217,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 września 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 22.490,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 września 2015 r. do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanego A. K. kwoty 12.217,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 września 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 22.490,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 września 2015 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie od każdego z pozwanych po 1/3 zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu swojego żądania strona powodowa podniosła, ż zawarła z J. K. umowę o świadczenie usługi, której przedmiotem była usługa kompleksowa polegająca na sprzedaży energii elektrycznej oraz jej dystrybucji. Z uwagi zaś na awarię przekładnika układu pomiarowo – rozliczeniowego, który nie pokazywał prawidłowo faktycznie zużytej ilości energii elektrycznej, strona powodowa wystawiła faktury korygujące na łączną kwotę 120.369,37 zł, do których była upoważniona zgodnie z umową. Pozwani są spadkobiercami po zmarłej J. K., każdy po 1/3 udziału.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 29 stycznia 2021 r. /k. 109/ referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Zielonej Górze uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwani Z. K., R. K. i A. K. wnieśli w przepisanym terminie sprzeciwy /k.123-130, 161-161-168 i 201-207/, w którym domagali się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od strony powodowej kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia strony powodowej, wskazując, że roszczenie w zakresie kwoty wynikającej ze sprzedaży energii elektrycznej uległo przedawnieniu z dniem 29 września 2017 r. W przedmiocie zaś należności z tytułu dystrybucji energii elektrycznej termin przedawnienia wynosi 3 lata, jednakże strona powodowa nie posiada w tym zakresie legitymacji czynnej do dochodzenia roszczenia z tytułu należności przesyłu i dystrybucji energii. Strona powoda nie przedstawiła w pozwie umowy cesji wierzytelności przenoszącej na nią przez (...) sp. z o.o. wierzytelności należnych jej od pozwanych. Nadto zawezwanie do próby ugodowej nie przerwało biegu terminu przedawnienia, bowiem (...) sp. z o.o. nigdy nie skierowała do pozwanych zawezwania do próby ugodowej. Co więcej, zawezwanie do próby ugodowej zostało skierowane do Sądu Rejonowego w Zielonej Górze w styczniu 2018 r., a roszczenie w zakresie sprzedaży energii elektrycznej przedawniło się z dniem 30 września 2017 r. Nadto wniosek o zawezwanie do próby ugodowej został złożony wyłącznie w celu przerwania biegu terminu przedawnienia.

Ponadto pozwani nie zakwestionowali, że doszło do zawarcia umowy przez J. K. o świadczenie usługi kompleksowej, że w kwietniu 2015r. stwierdzono awarię układu pomiarowego obiektu przy ul.(...), a według powoda zaniżenie rzeczywistego poboru energii trwało od 2011r., co zostało oparte na podstawie bliżej nieokreślonych przesłanek i przypuszczeń.

Pozwany ad.1 wysunął propozycję zapłaty 30.000zł, którą to następnie uiścił ratalnie.

Pozwani ad.2 i 3 podnieśli, że kwestionują roszczenie powoda co do zapłaty kwoty wskazanej w pozwie, bowiem nie uczestniczą w należności w udziale wynoszącym 1/3, w związku z powyższym wnieśli o oddalenie powództwa ponad kwotę 17.354,35zł.

Strona powodowa w piśmie z dnia 30.03. (...). odniosła się do sprzeciwu pozwanego ad.3, wskazując na charakter umowy na tzw. usługi kompleksowe, która poza postanowieniami umowy sprzedaży zawiera także postanowienia umowy o świadczenie usług dystrybucji. Roszczenia wynikające z umowy kompleksowej nie powinny być poddawane różnym terminom przedawnienia.

Jednocześnie podniósł, że udział w należności pozwanych wynika z aktu poświadczenia dziedziczenia z 11.02.2016r.

Strona pozwana w pismach ( k.252a – 252 ) stanowiących ustosunkowanie do pisma strony powodowej podniósł, powołując się na orzecznictwo sądów powszechnych, że należy korzystać z dwóch terminów przedawnienia tj. dla sprzedaży energii i umowy przesyłowej.

W toku postępowania zmarł pozwany Z. K..

Pozwani ad.2 i 3 wstąpili w miejsce pozwanego Z. K. ( jedyni spadkobiercy ustawowi ).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą w P. w dniu 30 listopada 2011 r. ( a nie jak w uzasadnieniu pozwu ) zawarła z J. K. umowę nr (...) o świadczenie usługi kompleksowej, na podstawie której strona powodowa zobowiązała się do sprzedaży energii elektrycznej, a także do jej dystrybucji na podstawie odrębnej umowy zawartej z (...) Sp. z o.o., na potrzeby obiektów należących do BUT-POL (...) położonych przy ul. (...) w miejscowości Z.. J. K. zobowiązała się zaś do odbioru przedmiotowej energii oraz do terminowej zapłaty należności z tego tytułu.

Zgodnie z umową rozliczenia usługi kompleksowej odbywały się w cyklu miesięcznym (§ 6 ust. 10 umowy). Jednocześnie strony zastrzegły, iż w okresach rozliczeniowych będą wystawiane faktury, z których wynikające należności będą miały formę rat planowych, które stanowią zabezpieczenia finansowe realizacji umowy; wysokość rat planowych określa sprzedawca na podstawie prognozowanego zużycia energii w okresach rozliczeniowych (§ 6 ust. 15 lit. a). Rata planowa w wysokości do 75% należności z terminem płatności do 15-go dnia każdego miesiąca, którego faktura dotyczy, faktura rozliczeniowa z terminem płatności do 25-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego rozliczenie dotyczy, płatna na podstawie faktury wystawionej w terminie 7 dni po zakończeniu okresu rozliczeniowego.

Nadto zgodnie z § 6 ust. 14 umowy sprzedawca miał prawo do korygowania rozliczeń i wystawionych faktur, w szczególności w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego (lit.a), przyjęcia do rozliczeń błędnych danych pomiarowych (lit. b), oraz przyjęcia do rozliczeń niewłaściwych cen energii elektrycznej lub niewłaściwych stawek opłat (lit. c).

Strony zawarły również 3 aneksy do ww. umowy, przedmiotem których było m.in. określenia zasad rozliczeń stron w związku z przyjęciem przez odbiorcę nowych (...) (aneks nr (...) z dnia 13.11.2012 r. i aneks nr (...)).

(dowody: umowa nr (...) o świadczenie usługi kompleksowej k. 17-21; załącznik do umowy nr (...) k. 22; aneksy do umowy k. 23-27)

Strona powodowa, na podstawie ww. umowy wystawiała faktury VAT po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego, które były opłacane. W okresie od sierpnia 2013 r. do maja 2015 r. strona powodowa wystawiła faktury na łączną kwotę 510.415,15 zł. Płatność ostatniej faktury przypadał na dzień 15 maja 2015 r.

(dowody: faktury VAT za energię elektryczną i usługi dystrybucji k. 28-63)

Natomiast w dniu 13 kwietnia 2015 r. (...) sp. z o.o. stwierdził niewłaściwe działanie układu pomiarowego obiektu przy ul. (...) w Z. spowodowane brakiem jednego z napięć pomiarowych z uwagi na awarię przekładnika. W związku z tą awarią układ pomiarowo-rozliczeniowy nie pokazywał prawidło faktycznie zużytej ilości energii elektrycznej.

Następnie awaria została usunięta, a w dniu 29 maja 2015r., układ pomiarowy sprawdzono pod obciążeniem po usunięciu usterki, zaś czas trwania usterki postanowiono ustalić na podstawie elektronicznych odczytów.

W związku z powyższym strona powodowa (...) S.A. w dniu 25 sierpnia 2015 r. wystawiła zgodnie z umową faktury korygujące nr FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...) z terminem płatności do 15 września 2015 r. oraz faktury nr FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...) z terminem płatności do 29 września 2015 r. Łączna kwota do zapłaty wynikająca z powyższych faktur wynosiła 131.459,26 zł.

Powyższe faktury zostały przesłane przez stronę powodową wraz z pismem z 26 sierpnia 2015 r. Jednocześnie strona powodowa w piśmie wskazała, że faktury zostały wystawione w związku z informacją od operatora Systemu Dystrybucyjnego o niewłaściwym działaniu układu pomiarowego przy ul. (...) w Z.. W kwietniu 2015 r. stwierdzono brak jednego z napięć pomiarowych. Awaria układu pomiarowego miała zaś miejsce w 2011 r., i została usunięta w dniu

19 maja 2015 r. W związku z zaistniałą awarią dokonano korekt uprzednich rozliczeń za okres od sierpnia 2013r. do maja 2015r. Na skutek korekty salda płatnika powstała niedopłata w wysokości 131.459,26 zł.

Pozwany Z. K. w piśmie z dnia 30 października 2015 r. nie zakwestionował awarii licznika, lecz wskazał, że doszło do niej w bliżej nieokreślonym czasie. Jednocześnie pozwany zaproponował polubowne załatwienie sprawy poprzez ustalenie i uznanie rekompensaty na kwotę 30.000 zł płatnej w 10 ratach oraz poprzez spisanie protokołu rozbieżności z ustaleniem, iż rozstrzygnięcie sporu nastąpi na drodze sądowej, przy czym dla uniknięcia generowania kosztów uzna rozstrzygnięcie biegłego sądowego jako ostateczne i zawrze wg tego rozstrzygnięcia ugodę przed procesową.

W odpowiedzi na powyższe pismo Z. K. strona powodowa w piśmie z 23 listopada 2015 r. podtrzymała swoje stanowisko wskazując, że data awarii to 22 lipca 2011 r., godz. 22:30. Jednocześnie wyjaśniła, że do korekty przyjęto średnio dobowe zużycie energii przez odbiorcę w okresie prawidłowego działania układu pomiarowego tj. czerwiec i lipiec 2015 r. Na potwierdzenie strona powodowa do pisma przedłożyła wykres zużycia energii od stycznia 2010 r. do lipca 2015 r., oraz osobny wykres z systemu (...) pokazujący datę i godzinę awarii układu pomiarowego sygnalizowaną w liczniku elektronicznym typu (...) firmy (...).

W kolejnym piśmie z 10 lutego 2016 r. pozwany Z. K. podtrzymał swoje stanowisko i propozycję polubownego rozstrzygnięcia sporu jak w piśmie z 30 października 2015 r.

(dowód: zlecenie (...) nr (...) k. 105; zlecenie (...) nr 60/U/15 k. 106; pismo strony powodowej z 26.08.2015 r. k. 134; pismo pozwanego Z. K. z 30.10.2015 r. k.137-139)

W dniu 4 lutego 2016 r. zmarła J. K., zaś spadek po niej odziedziczyli wprost na podstawie ustawy Z. K. (mąż) w 1/3 udziału, R. P. (córka) w 1/3 udziału i A. K. (syn) w 1/3 udziału ( akt poświadczenia dziedziczenia z 11.02.2016r. ).

W przedsądowym wezwaniu do zapłaty z dnia 25 kwietnia 2016 r. strona powodowa wezwała Z. K. i J. K. do zapłaty kwoty 120.369,38 zł, na którą składała się kwota 120.369,37 zł tytułem należności za energię elektryczną i świadczone usługi dystrybucji oraz 0,01 zł tytułem odsetek za przekroczenie terminu płatności.

W odpowiedzi na wezwanie Z. K. pismem z 17 maja 2016 r. nie uznał zasadności roszczenia w zakresie terminu i sposobu naliczenia wyrównania za energię i jednocześnie podtrzymał swoje wcześniejsze propozycje ugodowe.

Jednocześnie pozwani dokonali w dniu 10 maja 2016 r. wpłaty kwoty 3.699,25 zł. Następnie w dniu 24 czerwca 2016 r. kwoty 3.000 zł, w dniu 17 lipca 2016 r. kwoty 2.930,77 zł, w dniu 11 sierpnia 2016 r. kwoty 3.006,82 zł, w dniu 7 września 2016 r. kwoty 2.000 zł oraz w dniu 24 października 2016 r. kwoty 2.300 zł. Powyższe wpłaty strona powodowa zarachowała na poczet należności wynikających z faktur nr FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...).

(dowód: zestawienie wpłat k. 245-247)

Wnioskiem z dnia 12 stycznia 2018 r. skierowanym do Sądu Rejonowego w Zielonej Górze o zawezwanie do próby ugodowej strona powodowa wniosła o zawezwanie pozwanego Z. K. ( jako spadkobiercy ) do zawarcia ugody, tej treści, że przeciwnik zapłaci na rzecz wnioskodawcy (...) S.A. kwotę 103.432,34 zł, tytułem należności głównej z wymienionych w uzasadnieniu wniosku faktur kor. VAT, wystawionych w związku ze świadczeniem przez wnioskodawcę na rzecz J. K. z tytułu sprzedaży energii elektrycznej oraz usług dystrybucji.

Posiedzenie w sprawie V GCo 8/18 odbyło się w dniu 26 marca 2018 r., jednakże nie zawarto ugody.

(dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej k. 100-102; zawiadomienie o terminie posiedzenia k. 103)

W toku postępowania w dniu 9 maja 2021 r. zmarł pozwany Z. K., a spadek po nim odziedziczyli córka R. P. oraz syn A. K., każdy w udziale wynoszącym ½ części. Jednocześnie pozwani A. K. i R. P. zostali powołani jako zarządcy sukcesyjni przedsiębiorstwa w spadku po Z. K., prowadzonego pod firmą K- (...).

Pozwani wystąpili do sprawy w miejsce Z. K..

(dowód: akt poświadczenia dziedziczenia k. 104; oświadczenie o przyjęciu spadku k. 273-274; akt poświadczenia dziedziczenia k. 275-277; akt powołania zarządcy sukcesyjnego k. 278-279)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jedynie w części zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie strona powodowa żądała od pozwanych zapłaty kwoty 104.126,10 zł tytułem brakującej opłaty za energię elektryczną pobraną przez żonę i matkę pozwanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od sierpnia 2013 r. do maja 2015 r., lecz nie uwzględnioną w dokonywanych odczytach z uwagi na brak jednego z napięć pomiarowych. Tym samym strona powodowa wywodziła swoje roszczenia z wierzytelności powstałej w związku z łączącą poprzednika prawnego pozwanych ( J. K. ) umową kompleksową z dnia 30 listopada 2011 r. dotyczącą sprzedaży i usług dystrybucji energii elektrycznej.

Przed przystąpieniem jednak do merytorycznej oceny tak zgłoszonego powództwa należy poczynić kilka uwag ogólnych dotyczących sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej, która uregulowana jest przepisami ustawy z 10 kwietnia 1997 r. prawo energetyczne. Zgodnie z art. 5 ust. 1 prawa energetycznego dostarczanie paliw gazowych lub energii odbywa się, po uprzednim przyłączeniu do sieci, na podstawie umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji i umowy o świadczenie usług magazynowania paliw gazowych lub umowy o świadczenie usług skraplania gazu. Z kolei art. 5 ust. 3 powołanej ustawy stanowi, że dostarczanie paliw gazowych lub energii może odbywać się na podstawie umowy zawierającej postanowienia umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji tych paliw lub energii, a więc umowy kompleksowej. Podstawą do korzystania z energii elektrycznej jest więc zawarcie albo umowy kompleksowej, albo umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłu lub dystrybucji.

W niniejszej sprawie bezspornym pozostaje że poprzednik prawny pozwanych - J. K. zawarła ze stroną powodową umowę z dnia 30 listopada 2011 r. nr (...) o świadczenie usługi kompleksowej, na podstawie której strona powodowa zobowiązała się do sprzedaży energii elektrycznej, a także do jej dystrybucji oraz że nie rozliczona została należność za jej wykonania za okres od sierpnia 2013 r. do maja 2015 r. Strona powodowa dochodziła zatem od pozwanych zapłaty ceny sprzedaży oraz opłat za przesyłanie energii elektrycznej na podstawie zawartej z poprzednikiem prawnym pozwanych ww. umowy w łącznej kwocie 104.126,10 zł we wskazanym wyżej okresie.

Swoje roszczenie strona powodowa wywodziła więc z § 6 ust. 14 lit. a, umowy z 30 listopada 2011 r., zgodnie z którym, sprzedawca ma prawo do korygowania rozliczeń wystawionych faktur. Sprzedawca dokonuje korekty uprzednio wystawionych faktur w szczególności w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowego. W myśl zaś § 6 ust. 13 umowy w przypadku utraty, zniszczenia, lub wadliwego działania układu pomiarowo – rozliczeniowego rozliczenie następuje na zasadach określonych w przepisach prawa, a w szczególności w przepisach, o których mowa w § 2 ust. 2 lit. a oraz w Taryfie o której mowa w § 6 ust. 1 lit. b.

W umowie strony przewidziały zatem możliwość wystąpienia sytuacji, w których pomiar pobranej energii elektrycznej będzie zaniżony, a co za tym idzie zaniżona zostanie należność za pobraną energię elektryczną i przyjęły, że stwierdzone nieprawidłowości lub błędy upoważniać będą sprzedawcę do dokonania korekty wystawionych faktur.

Strony w umowie nie wskazały natomiast sposobu obliczenia rzeczywiście pobranej energii elektrycznej w razie zaniżonych wskazań licznika, natomiast odwołały się do zasad określonych w przepisach prawa, a w szczególności w ustawie prawo energetyczne i wydanych do niej aktów wykonawczych (§ 6 ust. 13). W niniejszej sprawie zastosowanie zatem znajdzie Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną z 18 sierpnia 2011 r. (Dz. U. z 18 sierpnia 2011 r. Nr 189, poz. 1126), które weszło w życie 27 września 2011 r. Uchylone zostało natomiast z dniem 30 grudnia 2017 r. W związku jednak z tym, że strona powodowa dochodzi należności za okres od sierpnia 2013 r. do maja 2015 r., a więc przepisy ww. rozporządzenia będą mieć zastosowanie do dochodzonych należności za powyższy okres.

Zgodnie zatem z § 39 ust. 1 ww. rozporządzenia w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, która skutkuje niewłaściwym rejestrowaniem zużycia energii trwającym dłużej niż trzy miesiące, do rozliczeń przyjmuje się średniodobowe zużycie energii w porównywalnym okresie rozliczeniowym, pomnożone przez liczbę dni, w których ten element układu był niesprawny, oraz stawki opłat z grupy taryfowej, do której był zakwalifikowany odbiorca, o ile umowa nie stanowi inaczej.

W przedmiotowej sprawie układ pomiarowy jest własnością odbiorcy tj. pozwanych, natomiast liczniki pomiarowe są własnością strony powodowej, co wynika wprost z § 1 pkt 6 załącznika nr 1 do umowy nr (...) z dnia 30 listopada 2011 r. /k.22/. Jednocześnie stwierdzić należy, że rzeczywista ilość zużytej energii nie jest możliwa do ustalenia, gdyż nie została zmierzona, a ponadto nie znane są moce i czas podłączenia odbiorników energii, dlatego ilość tę można określić jedynie szacunkowo.

Z materiału dowodowego wynika natomiast, że strona powodowa przyjęła do korekty obliczeń średnio dobowe zużycie energii przez odbiorcę w okresie prawidłowego działania układu pomiarowego tj. czerwiec i lipiec 2015 r. /k. 140/. W ocenie Sądu, zastosowana korekta jest optymalna ze względu na wykorzystanie do korekty prawidłowych wskazań licznika, a także przyjętych przez stronę powodową cen i stawek określonych w taryfie. Nadto, tak dokonana korekta, jest zgodna z ww. rozporządzeniem, strona pozwana po doręczeniu załączników nie kwestionowała wysokości ceny sprzedaży energii elektrycznej oraz opłat przesyłowych. W związku z tym mając na uwadze powyższe Sąd uznał te okoliczności za przyznane. Należy przy tym podkreślić, że faktury zawierały dokładny opis wyliczenia należności, oddzielnie za obrót (sprzedaż) i dystrybucję ze wskazaniem stawek wynikających z taryfy, przyjętych prognoz oraz faktycznie zużytej energii elektrycznej. Pozwani nie podnosili aby dane te zostały nieprawidłowo przyjęte do rozliczenia, a jedynie kwestionowali przyjętą przez stronę powodową datę awarii układu pomiarowego, co miało wpływać na wysokość dochodzonej należności. Przy czym podkreślić należy, że pozwani nie przedstawili takich dowodów, które podważyłyby twierdzenia strony powodowej w tym zakresie.

W tym miejscu zaś należy podkreślić, że w świetle reguł zawartych w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., na stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania faktów, z których wywodziła dochodzone roszczenie, zaś obowiązek dowodowy pozwanych obejmował fakty tamujące lub niweczące roszczenie strony powodowej. Należy mieć przy tym na względzie, że obowiązek dowodzenia po stronie pozwanej ma charakter wtórny i aktualizuje się dopiero w przypadku skutecznego wywiedzenia jego odpowiedzialności przez powoda.

Tym samym zgodnie z powyższymi zasadami procesu cywilnego (art. 232 k.p.c., art. 6 k.c.) ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach, a jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona, sama będąc profesjonalnym uczestnikiem obrotu, jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.).

W niniejszej sprawie strona pozwana nie wykazała zasadności podnoszonych zarzutów, w tym zakresie. Nie bez znaczenia jest również okoliczność, że strona pozwana zastępowana była przez profesjonalnego pełnomocnika, a zatem winna mieć świadomość niedostatecznej mocy dowodowej złożonych do akt sprawy dokumentów.

W związku z tym, że pozwani ostatecznie nie podważyli w żaden sposób wysokości wyliczonych należności za pobraną energię elektryczną w okresie objętym pozwem tj. od sierpnia 2013 r. do maja 2015 r. oraz fakt, że strona powodowa w ostatecznym stanowisku wywodziła, iż wysokość zobowiązania pozwanych z tego tytułu wynika z wystawionych przez nią faktur korygujących z dnia 15 i 29 września 2015 r., tym samym nie ulega wątpliwości, iż pozwani zobowiązani byli zapłacić stronie powodowej z tego tytułu łącznie kwotę 131.459,26 zł.

Skoro bowiem poprzednicy prawni pozwanych J. K. i Z. K. zawarli umowę o dostarczanie energii elektrycznej i w umowie tej zobowiązali się do zapłaty za dostarczoną energię elektryczną oraz przesył tej energii, a wystawione poprzednio faktury wskutek awarii jednego z elementów układu pomiarowego wskazywały niższą ilość energii elektrycznej, niż faktycznie zużyta przez stronę pozwaną, to strona powodowa miała prawo w oparciu o § 6 ust. 14 lit. b w zw. z § 6 ust. 13 umowy łączącej poprzedników prawnych pozwanych wystawić faktury korygujące, a pozwani z mocy art. 535 k.c. w zw. z art. 555 k.c. i umową łączącą strony zobowiązani są do zapłaty za faktycznie zużytą energię. Dochodzona zaś w niniejszej sprawie należność w kwocie 104.126,10 zł zawiera się w łącznej kwocie wystawionych przez stronę powodową faktur korygujących.

Jednakże mimo tego, zdaniem Sądu brak było podstaw do zasądzenia na rzecz strony powodowej całej dochodzonej w pozwie kwoty należności głównej. Zasadny w przeważającej części okazał się bowiem podniesiony przez pozwanych zarzut przedawnienia roszczeń strony powodowej. Rację mają pozwani, iż w niniejszej sprawie do roszczeń strony powodowej zastosowanie znajdą dwa różne terminy przedawnienia. Tutejszy Sąd podziela bowiem pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 stycznia 2012 r. - IV CSK 201/11 oraz przez Sąd Apelacyjnych w Warszawie wyrażony w wyroku z dnia 11 grudnia 2012 r. -VI ACa 479/12, iż w zakresie roszczeń powoda co do usługi dystrybucji zastosowanie ma trzyletni okres przedawnienia, natomiast do umowy sprzedaży energii elektrycznej zastosowanie ma dwuletni okres przedawniania.

Nie ulega przy tym wątpliwości, iż zawarta przez strony umowa jest umową mieszaną łączącą elementy dwu umów nazwanych, a więc umowy sprzedaży energii elektrycznej i umowy przesyłowej, a tym samym do przedawnienia roszczeń wynikających z tej umowy powinno się stosować przepisy dotyczące obu zobowiązań. Dla roszczeń wynikających ze sprzedaży energii elektrycznej zastosowanie mieć będzie przepis art. 554 k.c. w zw. z art. 555 k.c., przewidujący dwuletni okres przedawnia. Natomiast do przedawniania roszczeń związanych ze świadczeniem usług przesyłowych z tytułu umowy nazwanej regulowanej przepisami ustawy Prawo energetyczne, stosować należy przepis art. 118 k.c. i uwzględniać trzyletni okres przedawnienia.

Jednocześnie wskazać należy, że błędny jest pogląd strony powodowej, że bieg terminu przedawnienia roszczenia należałoby liczyć od upływu terminu płatności faktur korygujących. W ocenie Sądu dla biegu przedawnienia roszczeń strony powodowej nie ma wpływu określony w fakturze termin zapłaty świadczenia.

Dostawa energii elektrycznej wykorzystanej przez rodziców pozwanych odbywała się na warunkach określonych w łączącej ich umowie, zgodnie z którą dokonywanie odczytów i wystawianie faktur rozliczeniowych było obowiązkiem strony powodowej. Zgodnie z umową z dnia 30 listopada 2011 r., rozliczenia z odbiorcą za sprzedaną i dostarczoną energię elektryczną dokonywane miały być w cyklu miesięcznym (§ 6 ust. 10). W okresach rozliczeniowych strona powodowa miała wystawiać faktury z tytułu raty planowej w wysokości do 75% należności z terminem płatności do 15-go dnia każdego miesiąca, którego faktura dotyczy oraz faktury rozliczeniowe z terminem płatności do 25-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego rozliczenie dotyczy, płatna na podstawie faktury wystawionej w terminie 7 dni po zakończeniu okresu rozliczeniowego (§ 6 ust. 15 lit. a i b).

Poprzednicy prawni mieli zatem obowiązek płacić za sprzedany i dostarczany prąd w terminach wskazanych na fakturach pierwotnych. W konsekwencji w ocenie Sądu, bieg przedawnienia roszczenia należy rozważyć osobno dla każdego okresu rozliczeniowego albowiem roszczenie o zapłatę za dostarczoną energię staje się wymagalne najwcześniej z chwilą zakończenia danego okresu rozliczeniowego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2017 r. sygn. akt I ACa 2092/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 listopada 2013 r., sygn. akt I ACa 747/13). Mówiąc inaczej bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w chwili upływu terminu płatności na fakturach pierwotnych, a nie na fakturach korygujących (art. 120 § 1 k.c.), jak chce tego strona powodowa.

Jako chybiony należy uznać natomiast zarzut pozwanych, iż wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie przerwał biegu terminu przedawnienia, w związku z tym, że został złożony wyłącznie w celu przerwania biegu tego terminu. Wprawdzie tutejszy Sąd dostrzega powstałe rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego, co do skutków jakie wywołuje wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, niemniej jednak podziela dominujący w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd zgodnie z którym, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej - w swych granicach podmiotowych i przedmiotowych - stanowi czynność zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia roszczenia, a zatem czynność wymienioną w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 1964 r., II CR 675/63, OSNCP 1965, Nr 2, poz. 34, z dnia 25 listopada 2009 r., II CSK 259/09; z dnia 10 stycznia 2017 r., V CSK 204/16; z dnia 20 lipca 2017 r., I CSK 716/16; z dnia 14 grudnia 2017 r., V CSK 154/17; z dnia 17 czerwca 2021 r., (...) 104/21; oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2014 r., V CSK 586/13, nie publ., oraz z dnia 10 kwietnia 2018 r., II CSK 694/17, nie publ.;). Skutek przerwy biegu przedawnienia w rezultacie złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej następuje niezależnie od tego, czy ugoda została zawarta, czy też do jej zawarcia nie doszło (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2014 r., V CSK 274/13, nie publ.).

Tutejszy Sąd przychyla się przy tym do stanowiska zyskującego coraz większą akceptację, począwszy od wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2018 r. (V CSK 384/17, OSNC-ZD 2019, nr B, poz. 28), iż ewentualne badanie, czy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej spowodował ów skutek w postaci przerwy biegu terminu przedawnienia, winien podlegać ocenie nie w postępowaniu, w którym dochodzone jest roszczenie objęte wcześniej wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, lecz w postępowaniu pojednawczym, prowadzonym na skutek tego wniosku (zob. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2019 r., III CSK 122/17; wyrok Sądy Najwyższego z dnia 12 marca 2020 r., IV CSK 582/18).

W niniejszej zaś sprawie nie ma co do tego wątpliwości, że Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w sprawie z wniosku strony powodowej o zawezwanie do próby ugodowej, przeprowadził postępowanie pojednawcze. Tym samym potraktował wniosek strony powodowej o zawezwanie do próby ugodowej zgodnie z jego funkcją, a więc jako czynność procesową, która zmierzała do podjęcia próby ugodowej i uznał go za dopuszczalny, podejmując stosowne czynności. W konsekwencji ów wniosek skutkował przerwaniem biegu terminu przedawnienia, który to termin rozpoczął swój bieg ponownie w dniu 27 marca 2018 r.

W myśl bowiem art. 123 § 1 pkt 3 k.c. bieg terminu przedawnienia przerywa się przez wszczęcie mediacji, a z mocy art. 124 k.c. po każdym przerwaniu, bieg przedawnienia biegnie na nowo. Mając zatem na względzie wskazane terminy przedawnienia oraz fakt, że pozew został nadany w dniu 22 grudnia 2020 r. tym samym przedawnieniu uległy wszystkie należności z tytułu sprzedaży energii, albowiem ostatnia faktura z tego tytułu miała być płatna do dnia 25 czerwca 2015 r. /k.50v-51/. Tym samym dwuletni termin przedawnienia roszczenia upłynął w dniu 26 czerwca 2017 r. w związku z czym za przedawnione należy uznać roszczenia objęte okresami rozliczeniowymi, które zakończyły się do dnia 26 czerwca 2015 r. Podkreślić przy tym należy, że roszczenia z tego tytułu były już przedawnione na dzień złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.

Także roszczenia z tytułu usług dystrybucji objęte okresami rozliczeniowymi, które zakończyły się do dnia 22 grudnia 2014 r. /k.-44-44v/ uległy przedawnieniu. Nieprzedawnione jest natomiast roszczenie za okres trzech lat wstecz od dnia zawezwania do próby ugodowej, czyli od 12 stycznia 2015 r. Wysokość nieprzedawnionego roszczenia wynosi zatem łączną kwotę 40.405,15 zł, która wynika z kolejnych okresów rozliczeniowych wskazanych na fakturach korygujących nr FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...).

Na powyższą sumę składają się łączne kwoty brutto za dystrybucję ( ujęte w ww. fakturach pod pozycjami opłata stała sieciowa, opłata przejściowa, opłata zmienna sieciowa, opłata jakościowa i opłata abonamentowa ) odpowiednio w wysokości 6.921,22zł, 5.965,90zł, 6.984,00zł, 7.058,49zł, 6.727,36zł, 6.748,18zł. Termin płatności bowiem faktur pierwotnych upływał najwcześniej w dniu 23 stycznia 2015 r. Złożony zatem w niosek z dnia 12 stycznia 2018 r. o zawezwanie do próby ugodowej przerwał bieg trzyletniego terminu przedawnienia dla tego rodzaju roszczeń i rozpoczął swój bieg na nowo w dniu 27 marca 2018 r. Pozew zaś został nadany w niniejszej sprawie w dniu 22 grudnia 2020 r., a więc jeszcze przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanych łącznie kwotę 40.405,15 zł, o czym orzekł w punkcie 1 wyroku. W pozostałym zakresie roszczenie strony powodowej, jako przedawnione podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c, zgodnie z żądaniem, tj. od dnia 30 września 2015 r., a więc dzień po terminie płatności określonym w fakturach korygujących. Nie ulega wątpliwości, iż w celu umożliwienie pozwanym uregulowania należności w terminach wynikających z wystawionych faktur, strona powodowa winna wezwać pozwanych do zapłaty należności, w tym poprzez doręczenie im tych faktur. Wobec powyższego Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty od dnia 30 września 2015 r. do dnia zapłaty.

W tym miejscu zaś odnosząc się do pozostałych zarzutów pozwanych wskazać należy, iż nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut dotyczący braku legitymacji czynnej strony powodowej do dochodzenia roszczeń z tytułu dystrybucji energii elektrycznej. W niniejszej sprawie nie ma co do tego wątpliwości, że poprzedników prawnych pozwanych łączyła ze stroną powodową umowa kompleksowa z dnia 30 listopada 2011 r., na podstawie której strona powodowa zobowiązała się do sprzedaży energii elektrycznej, a także do jej dystrybucji.

Podkreślić przy tym należy, że umowy zawierane na gruncie prawa energetycznego należą do kategorii umów dwustronnie zobowiązujących wzajemnych. Umowa kompleksowa uregulowana w prawie energetycznym jest umową mieszaną, która łączy umowę sprzedaży energii elektrycznej z umową przesyłową (dystrybucyjną). Przepis art. 5 ust. 3 prawa energetycznego stanowi, że dostarczanie paliw gazowych lub energii może odbywać się na podstawie umowy zawierającej postanowienia umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji tych paliw lub energii – zwanej umową kompleksową.

Skoro zatem ustawodawca dopuścił możliwość zawarcia jednej umowy z przedsiębiorstwem obrotu, która zawiera postanowienia zarówno umowy sprzedaży energii jak i usługi przesyłania (dystrybucji), a więc umowy mieszanej, to przyjąć należy, że podmiotem uprawnionym do dochodzenia roszczeń powstałych z tak zawartej umowy w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie jest strona tej umowy, choćby nie była ona przedsiębiorstwem zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej.

Za takim stanowiskiem przemawia nadto fakt, iż jak wynika z treści łączącej poprzedników prawnych pozwanych i stronę powodową umowy kompleksowej z dnia 30 listopada 2011 r., należności za sprzedaną energię elektryczną i świadczone usługi dystrybucji miały być regulowane przez odbiorcę w terminie wskazanym na fakturze VAT, wystawionej przez stronę powodową. Skoro zatem strona powodowa była uprawniona do wystawienia faktury zarówno za sprzedaną energię elektryczną jak i jej dystrybucję, to tym samym przyjąć należy również, że jest on uprawniona do dochodzenia roszczeń z tytułu dystrybucji w niniejszej sprawie, tym bardziej, że roszczenia te powstały w związku z łączącą poprzednika prawnego pozwanych J. K. umową kompleksową z dnia 30 listopada 2011 r.

Na uwzględnienie nie zasługiwał także zarzut strony powodowej dotyczący uznania długu. Okolicznością niesporną jest, iż rodzice pozwanych dokonali wpłat na rzecz strony powodowej w łącznej kwocie 30.000 zł. Kwota ta została zaś zarachowana przez stronę powodową na poczet należności wynikających z faktur FV KOR (...), FV KOR (...), FV KOR (...).

Podkreślić zatem należy, iż niewątpliwie doszło do uznania długu, lecz nie tak jak chce tego strona powodowa, tj. w całości, lecz jedynie do kwoty 30.000 zł, bowiem przed wszczęciem postępowania sądowego kwestionowali wysokość zadłużenia. Dokonaną zatem przez nich wpłatę kwoty 30.000 zł w ratach należy uznać jako uznanie długu jedynie do tej wysokości, a zatem wbrew stanowisku strony powodowej uznanie to nie przerwało biegu terminu przedawnienia pozostałych roszczeń.

Mając powyższe na uwadze stosownie do treści art.535 kc w zw. z art.555 kc i art.123 kc Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Sąd swoje rozstrzygnięcie oparł o przedłożone do akt sprawy dokumenty, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron oraz nie budziły wątpliwości Sądu. Sąd dał im zatem przymiot wiarygodności w pełnym zakresie.

O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, wyrażoną w treści art. 100 k.p.c. , mając na uwadze wynik postępowania oraz należność za zastępstwo procesowe dla obojga pozwanych. Koszty zastępstwa procesowego zostały zniesione, natomiast pozwani zobowiązani zostali do zwrotu części opłaty od pozwu w związku z uwzględnieniem powództwa do kwoty łącznej 20.202,57zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Katarzyna Rejmann
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Zielonej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Danuta Sawicz-Nowacka
Data wytworzenia informacji: