Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 1446/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Zielonej Górze z 2020-01-21

Sygn. akt IV U 1446/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze

IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Robert Macholak

Protokolant: sekr. sąd. Kamila Nowocień

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2020 r. w Zielonej Górze

odwołania A. K. (1)

od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw

Wewnętrznych i Administracji w W.

z dnia 25 sierpnia 2017 r. ( nr: (...) )

zmienionej decyzją z dnia 26 września 2019 r.

w sprawie A. K. (1)

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw

Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej i renty

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i z dnia 26 września 2019 r. w ten sposób, że przyznaje odwołującemu A. K. (1) prawo do emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej poczynając od dnia 1 października 2017 r. na zasadach ustalonych przed tym dniem;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 1446/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.08.2017 r. znak (...)Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość emerytury dla A. K. (1) od dnia 1.10.2017 r. Wyjaśniając sposób ustalenia wysokości świadczenia organ rentowy wskazał, iż emerytura stanowi 33,37 % podstawy wymiaru w kwocie 4.390,54 zł. Wysokość miesięcznego świadczenia wraz z wzrostami wynosi i dodatkami wynosi kwotę 1 674,71 zł, a po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy wynosi 1 438,85 zł. W zestawieniu dołączonym do decyzji wskazano, że ustalona na dzień 1.10.2017 r. wysługa obejmuje obok okresu po zwolnieniu od 01.01.1992 r. do 31.12.1997 r., także okres, określony w art. 13b ustawy od 01.11.1961 r. do 31.01.1982 r., tj. 20 lat i 3 miesiące, liczone po 0,0%. Jako podstawa wydania decyzji zostały wskazane przepisy art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r., poz. 708 z późn. zm.) oraz otrzymana z IPN informacja z dnia 03.04.2017 r. nr (...).

W dniu 25.08.2017 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wydał także decyzję znak (...) ponownie ustalającą dla A. K. (1) od dnia 1.10.2017 r. wysokość renty inwalidzkiej. W decyzji wskazano, że świadczenie to z tytułu zaliczenia do I grupy wynosi 0,0% podstawy wymiaru w kwocie 4.390,54 zł. Podstawą wydania tej decyzji są przepisy art. 22a w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 wymienionej już ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych oraz wskazana informacja IPN.

Od decyzji z dnia 25.08.2017 r. znak (...) odwołanie złożył A. K. (1), reprezentowany przez pełnomocnika, który wniósł o uchylenie przedmiotowej decyzji jako wydanej z naruszeniem zasady demokratycznego państwa prawnego.

Odwołujący powołał się na przepis art. 15 c punkt 5 obowiązującej ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. (tekst jedn. z 2019 r., poz. 288, ze zm.), wprowadzony ustawą z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, w myśl którego przepisów ust. 1-3 (art. 15c) nie stosuje się, jeżeli osoba, o której mowa w tych przepisach, udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjęta współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. W ocenie odwołującego wypełnia on przesłankę z tego przepisu, co wynika przede wszystkim z treści uzasadnień do prawomocnych wyroków – Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2012 r., sygn. akt III AUa 1749/11 oraz Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt XIII U 4199/09.

W uzasadnieniu podał, że Instytut Pamięci Narodowej przedstawił szczegółową informację o przebiegu służby odwołującego w organach bezpieczeństwa, wskazującą konkretne jednostki tych organów i konkretne stanowiska, na których odwołujący był zatrudniony. Odwołujący tych okresów służby nie kwestionował, jednakże podnosił, że w okresie jego służby w tych organach, podejmował działalność bez wiedzy i zgody przełożonych i czynnie wspierał organizację związkową (...) działającą na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. Odwołujący przytoczył przy tym ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy w Warszawie, który na podstawie dowodu z przesłuchania świadków oraz dowodu z przesłuchania strony uznał, że A. K. (1) przed stanem wojennym, oraz w okresie stanu wojennego utrzymywał kontakty ze swoim szwagrem, założycielem i działaczem solidarnościowym. Kontakty te początkowo miały charakter rodzinny, później jednak przekształciły się i nabrały charakteru konspiracyjnego. Wskazał przy tym, że za swoją działalność wspomagającą działaczy solidarnościowych, odwołujący otrzymał w dniu 9.05.1990 r. złoty medal za zasługi dla obronności kraju a za kontakty ze szwagrem, został zwolniony ze służby w Milicji i był określony przez komendanta wrogiem budowy socjalizmu. W następnych latach, po zwolnieniu ze służby, odwołujący został pozytywnie zweryfikowany i został ponownie przyjęty do służby, najpierw w Urzędzie Ochrony Państwa, a następnie w Policji.

Skarżący podjął współpracę i czynnie wspierał działacza (...), a o tej współpracy i wspieraniu nie wiedzieli jego przełożeni, o czym świadczą jego akta personalne i fakt, że powodem zwolnienia ze służby była działalność jego szwagra przeciwko istniejącemu reżimowi i udział odwołującego na ślubie szwagra, co potwierdzone zostało w.w wyrokami Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2012 r., sygn. akt III AUa 1749/11 oraz Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt XIII U 4199/09.

W razie nieuwzględnienia w.w. orzeczeń odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodu na okoliczność wykazania, że A. K. (1) jest osobą, która przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Podkreślił przy tym, że zaświadczenie Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby osoby pełniącej ją w organach bezpieczeństwa państwa nie może wiązać sądu ubezpieczeń społecznych, który rozpoznaje sprawę, w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie przeliczającej wysokość emerytury, w zakresie zarówno co do przebiegu służby, jak i kwalifikacji określonego okresu służby jako pełnienia jej w organach bezpieczeństwa państwa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy - Dyrektor Zakładu Emerytalno- Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od odwołującego na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Organ rentowy w uzasadnieniu wskazał, że z informacji o przebiegu służby z dnia 03.04.2017 r. Nr (...) sporządzonej przez Instytut Pamięci Narodowej wynika, iż odwołujący w okresie od dnia 01.01.1961 r. do dnia 31.01.1982 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. 2018 r. poz. 132 i 138, zwanej dalej „ustawą zaopatrzeniową"). W związku z powyższym zaskarżoną decyzja pozwany organ dokonał ponownego przeliczenia świadczenia odwołującego na zasadach określonych w art. 15c powoływanej ustawy zaopatrzeniowej. Wskazał przy tym, że decyzję w przedmiocie przyznania prawa do świadczenia oraz jego wysokości wydał na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. W myśl § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej. Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. 2004 Nr 239, poz. 2404. z późn. zm) środkiem dowodowym potwierdzającym datę i podstawę zwolnienia ze służby oraz okres służby jest zaświadczenie o przebiegu służby, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej, Natomiast zgodnie z art. 13a ust. 5 ustawy zaopatrzeniowej, informacja o przebiegu służby jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy. Informacja o przebiegu służby jest tym samym wiążąca dla organu emerytalno - rentowego przy wydawaniu przedmiotowych decyzji.

Decyzją z dnia 26.09.2019 r. znak (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji po rozpatrzeniu wniosku z dnia 24.03.2019 r. odmówił wnioskodawcy A. K. (1) ponownego ustalenia wysokości emerytury policyjnej, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie. W uzasadnieniu wskazał, że pismo z dnia 24.03.2019 r. i nie zawiera nowych dowodów lub nowych okoliczności, które miałyby wpływ na wysokość świadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący A. K. (1), jako członek (...), w okresie od dnia 1.11.1961 r. do dnia 31.01.1982 r. pełnił służbę w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej. Przebieg służby ubezpieczonego w tym okresie opisany został poniżej.

W dniu 01.11.1961 r. A. K. (1) został przyjęty do Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej w Z. w Referacie ds. (...), na okres służby przygotowawczej na stanowisko oficera operacyjnego. W okresie od 09.09.1963 r. do 26.07.1964 r. był słuchaczem Szkoły(...)Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L..

Po ukończeniu Szkoły Oficerskiej w L. z dniem 27.07.1964 r. został przekazany do dyspozycji Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej ds. (...) w Z., a następnie z dniem 01.09.1964 r. mianowany na stanowisko oficera operacyjnego Referatu ds. (...) w Z.. W dniu 16.10.1964 r. został przeniesiony do Wydziału (...)Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Z., gdzie pracował jako oficer operacyjny. A. K. (1) był awansowany na następujące stanowiska: inspektor (od 01.04.1967 r. do 31.07.1970 r.), starszy inspektor (od 01.08.1970 r. do 31.10.1973 r.), Kierownik Grupy (od 01.11.1973 r. do 31.05.1975 r.) i Kierownik Sekcji (od 01.06.1975 r. do 31.01.1982 r.)

Jako Kierownik Sekcji zajmował się zwalczaniem wywiadów państw kapitalistycznych, poza (...).

A. K. (2) był jednym z aktywniejszych działaczy partyjnych w Wydziale (...) i (...). Przez kilka kadencji spełniał obowiązki I Sekretarza(...).

dowód: elektroniczna kopia akt osobowych o sygn. IPN(...)

- przebieg służby, k. 72 akt sąd.

W dniu 31.01.1982 r. A. K. (1) został przez Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej zwolniony ze służby na podstawie art. 65 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej, z powodu utrzymywania bliskich kontaktów z bratem żony, A. B. (1) – przewodniczącym (...) przy Zakładach (...) w Ż..

Z inicjatywy A. B. (1) organizowane były przerwy w pracy. A. B. (1) był negatywnie ustosunkowany do ustroju PRL. Był inicjatorem wyjazdu grupy osób na spotkanie z L. W.. Autokar z jego polecenia oblepiony był ulotkami o treściach solidarnościowych. A. B. (1) z dniem 13.12.1981 r. został internowany.

dowód: wniosek personalny z dnia 31.01.1982 r., k. 74 akt sąd.,

elektroniczna kopia akt osobowych o sygn. IPN(...) , w szczególności notatki służbowe

W okresie przed stanem wojennym, oraz w okresie stanu wojennego odwołujący utrzymywał kontakty ze swoim szwagrem A. B. (1), założycielem i działaczem solidarnościowym w Zakładach (...) w Ż.. Kontakty te początkowo miały charakter rodzinny, później jednak przekształciły się i nabrały charakteru konspiracyjnego. Podczas spotkań odwołującego z działaczem solidarnościowym, poruszane były kwestie związane z tworzeniem i działalnością (...). Spotkania odbywały się w mieszkaniu A. B. (1), w mieszkaniu odwołującego, bądź też w samochodzie. Rozmowy były prowadzone najczęściej bez świadków. Odwołujący udzielał A. B. (1) wsparcia finansowego, przeznaczonego na działalność konspiracyjną. Odwołujący finansował także spotkania (...)z działaczem solidarnościowymF.oraz z L. W., a także mszę polową w dniu 3 maja 1981r.

Odwołujący ostrzegał szwagra przed aresztowaniem w związku z wprowadzeniem stanu wojennego. Pouczał szwagra, żeby nie miał w domu żadnych dokumentów, oraz żeby uważał na współpracowników, kolegów, otoczenie, oraz pouczał go jak ma poruszać się po mieście.

Odwołujący przewoził czasem swoim samochodem ryzy papieru, które przeznaczone były do działalności konspiracyjnej.

Odwołujący był świadkiem na ślubie cywilnym swojego szwagra. Odwołujący razem z żoną dostarczał paczki żywnościowe do aresztu, gdzie był internowany szwagier i inni działacze solidarnościowi. Odwołujący interweniował u Naczelnika (...) KW HO w Z., w celu wcześniejszego wypuszczenia szwagra.

Za swoją działalność wspomagającą działaczy solidarnościowych, odwołujący otrzymał w dniu 9 maja 1990 r. złoty medal za zasługi dla obronności kraju.

W chwili zwolnienia ze służby, odwołujący był określony przez komendanta wrogiem budowy socjalizmu.

Na tej samej podstawie zwolniono także ze służby w Milicji żonę odwołującego, która była inspektorem (...)w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Z..

dowód: akta Sądu Okręgowego w Warszawie, sygn. akt XIII U 4199/09, w szczególności zeznania świadków J. W., S. B., Z. K., k. 96-98 akt, zeznania ubezpieczonego, k. 108-109 akt w zw. z k. 35-37 akt sąd.

Decyzją z dnia 7 lutego 1983 r. A. K. (1) przyznano prawo do emerytury milicyjnej. Do wysługi lat zaliczono służbę w MO w łącznej ilości 22 lat, 3 miesięcy i 2 dni.

dowód: decyzja z dnia 7.02.1983 r., w elektronicznej kopii akt osobowych o sygn. IPN (...), a także aktach osobowych (...)

A. K. (1), po zwolnieniu ze służby z dniem 31.01.1982 r. rozkazem personalnym nr (...) Komendanta Wojewódzkiego Policji w Z. z dnia 6.04.1991 r. został przyjęty ponownie do służby dnia 01.04.1991 r. w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Z., gdzie pracował do 31.05.1991 r.

A. K. (2) zaliczono wysługę lat dla celów uposażeniowych:

-

w zakładach pracy na równi ze służbą – 7 lat, 2 miesiące i 10 dni,

-

okres pozostawania bez zatrudnienia na równi ze służbą – 1 rok, 11 miesięcy i 20 dni.

dowód: świadectwo służby z dnia 08.05.2007 r., k. 70-71 akt sąd.

Decyzją z dnia 9.07.1991 r. A. K. (1) przyznano prawo do emerytury policyjnej. Wysługa lat z tytułu służby w MO i równorzędnej wyniosła łącznie 31 lat, 7 miesięcy i 2 dni.

dowód: decyzja z dnia 9.07.1991 r., w elektronicznej kopii akt osobowych o sygn. IPN (...),

akta osobowe nr (...)

Decyzją z dnia 20.08.1991 r. A. K. (1) przyznano prawo do policyjnej renty inwalidzkiej 3 grupy inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą w MO.

dowód: decyzja z dnia 20.08.1991 r., w aktach osobowych nr (...)

Decyzją z dnia 12.11.2009 roku Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. dokonał ponownego ustalenia wysokości emerytury policyjnej A. K. (1), ustalając jej wysokość od dnia 1.01.2010 roku na kwotę 2.172,65 zł, w oparciu o art. 15 b w zw. z art 32 ust, 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy […] (Dz. U. z 2004 r., Nr 8, poz. 67). W świetle obowiązującego wówczas przepisu, emerytura osoby, która w latach 1944-1990 pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, i która pozostawała na służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r. wynosi 0,7 % podstawy wymiaru za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz 2,6 % podstawy wymiaru za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt. 1 oraz pkt. 2-4 ustawy. Ponownie ustalona wysokość emerytury z tytułu wysługi lat wraz z podwyższeniem, o którym mowa w art. 15 ust. 2,3, 3a ustawy wyniosła łącznie 58,65% podstawy wymiaru.

A. K. (1) odwołał się od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt XIII U 4199/09 zmienił decyzję z dnia 12.11.2009 r. nr (...) w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do wyliczenia emerytury policyjnej A. K. (1), przyjmując do podstawy wymiaru świadczenia po 2,6% za każdy rok służby w okresie od 01.11.1961 r. do 31.01.1982 r. oraz umorzył postępowanie w pozostałej części.

Powyższy wyrok został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18.10.2012 r., sygn. akt III AUa 1749/11.

dowód: akta Sądu Okręgowego w Warszawie, sygn. akt XIII U 4199/09

Informacją o przebiegu służby z dnia 3.04.2017 r. nr (...) Instytut Pamięci Narodowej wskazał, iż A. K. (1) w okresie od 1.11.1961 r. do 31.01.1982 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2016 r. poz. 708 ze zm.)

dowód: informacja o przebiegu służby nr (...), w aktach osobowych nr (...)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy odwołujący w okresie pełnienia służby na rzecz państwa totalitarnego, przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Zgodnie z treścią art. 13 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Agencji Wywiadu. Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (teksty jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 288 ze zm.) za służbę na rzecz państwa totalitarnego uznaje się służbę od dnia 22 lipca 1944 roku do dnia 31 lipca 1990 roku w cywilnych i wojskowych instytucjach oraz formacjach wymienionych w ust. 1 tej regulacji.

Za służbę na rzecz totalitarnego państwa ustawodawca uznał również służbę na etatach określonych w art. 13b ust. 2 pkt 1 ustawy oraz okresy, o których mowa odpowiednio w art. 13b ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy.

W myśl art. 15c ust. 1 powołanej ustawy, w przypadku osoby, która pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi:

1)  0% podstawy wymiaru - za każdy rok służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b;

2)  2,6% podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, la oraz 2-4.

Przepisy art. 14 i art. 15 ust. l-3a. 5 i 6 stosuje się odpowiednio. Emerytury nie podwyższa się zgodnie z art. 15 ust. 2 i 3, jeżeli okoliczności uzasadniające podwyższenie wystąpiły w związku z pełnieniem służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b (ust. 2).

Wysokość emerytury ustalonej zgodnie z ust. 1 i 2 nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ust. 3).

W celu ustalenia wysokości emerytury, zgodnie z ust. 1-3, organ emerytalny występuje do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z wnioskiem o sporządzenie informacji, o której mowa w art. 13a ust. 1 (ust. 4).

Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się, jeżeli osoba, o której mowa w tych przepisach, udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego (ust. 5).

Zgodnie z ust. 6 ww. art. w przypadku, o którym mowa w ust. 5, środkiem dowodowym może być zarówno informacja, o której mowa wart. 13a ust. 1, jak i inne dowody, w szczególności wyrok skazujący, choćby nieprawomocny, za działalność polegającą na podjęciu, bez wiedzy przełożonych, czynnej współpracy z osobami lub organizacjami działającymi na rzecz niepodległości Państwa Polskiego w okresie służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b.

Na skutek wydania przez Instytut Pamięci Narodowej Informacji o przebiegu służby z dnia 03.04.2017 r., organ emerytalno - rentowy wydał w dniu 25.08.2017 r. decyzję o ponownym ustaleniu wysokości emerytury odwołującego od dnia 1.10.2017 r. Z informacji przesłanej przez Instytut Pamięci Narodowej wynikało, iż A. K. (1) w okresie od 1.11.1961 r. do 31.01.1982 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b powoływanej wyżej ustawy.

Wskazać należy, iż zgodnie z nowelizacją ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym z dnia 16 grudnia 2016 r. nie ma znaczenia długość okresu współpracy z osobami lub organizacjami działającymi na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, ale sam fakt czynnej współpracy, który zgodnie z art. 15c ust. 6, może być udowodniony wyrokiem sądowym.

O ile z akt osobowych o sygn. IPN (...) wynika, że A. K. (1) w okresie od 1.11.1961 r. do dnia 31.01.1982 pracował w charakterze oficera operacyjnego w Referacie ds. (...) Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej, a także funkcjonariusza Wydziału(...) (...)Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej (począwszy od stanowiska oficera operacyjnego po Kierownika Sekcji), to w ocenie tutejszego Sądu, udowodnił, iż bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Zdaniem Sądu, odwołujący udowodnił, że spełnił przesłankę wynikającą z przepis art. 15c ust. 5 ustawy. Co prawda, nie przedłożył ona środka dowodowego wymienionego w art. 15c ust. 6, a jedynie dowody pośrednie i zeznania świadków. Niemniej jednak, jak już wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy, w sądowym postępowaniu w sprawach w zakresu ubezpieczeń społecznych istotne dla strony fakty i okoliczności udawadnianie mogą być wszelkimi środkami dowodowymi o jakich mowa w Kodeksie postępowania cywilnego, a więc i dowodami z przesłuchania stron i świadków.

O ile w aktach personalnych odwołującego brak informacji, które świadczyłyby o jego czynnym wspieraniu osób lub organizacji działających na rzecz niepodległego Państwa Polskiego, to znajduje się w nich informacja, że A. K. (1), faktycznie utrzymywał kontakty rodzinne z A. B. (1), przewodniczącym (...) przy Zakładach (...) w Ż., co przesądziło o zwolnieniu odwołującego ze służby z dniem 31.01.1982 r. na mocy art. 65 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 21 stycznia 1959 r. o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej (t.j. Dz. Uz. z 1973, nr 23, poz.136), który stanowił, że funkcjonariusza zwalnia się ze służby gdy wymaga ważny interes służby.

Przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy Sąd dopuścił dowód z akt Sądu Okręgowego w Warszawie – sygn. akt XIII U 4199/09, który przeprowadził postępowanie na okoliczność ustalenia, czy odwołujący współpracował z opozycją demokratyczną w latach 80-tych bez wiedzy i zgody przełożonych.

Podkreślić przy tym należy, że wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt XIII U 4199/09, który zmienił zaskarżoną decyzję wydaną w analogicznej sprawie, został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18.10.2012 r., sygn. akt III AUa 1749/11.

O współpracy i wspieraniu A. B. (1) przez odwołującego świadczą zeznania wdowy po A. S. B., na podstawie których Sąd poczynił istotne dla sprawy ustalenia. Świadek zeznała, iż szwagier (A. K. (3)) wspomagał jej męża finansowo, gdyż były potrzebne fundusze na ulotki, czyli na zakup papieru i tuszu, na wyjazdy jej męża do G. do Komisji Krajowej. Ponadto odwołujący dowoził swoim samochodem materiały na budowę ołtarza w dniu 3.05.1981 r., której organizatorem był mąż świadka. Ostrzegał jej męża aby sam nie wychodził wieczorem. Świadek nadto wskazała, iż spotkania jej męża i odwołującego były potajemne i to on ostrzegł A. B. (1) przed 13.12.1981 r., że coś się szykuje i aby o tym poinformował współpracowników. Ponadto szwagier z żoną dostarczali mężowi świadka paczki do miejsca jego internowania.

Podobne zeznania złożyła także żona skarżącego świadek Z. K. dodając, iż jej mąż finansował wyjazd brata do G. celem jego spotkania z L. W., była świadkiem jak mąż swoim samochodem (razem z mężem nim jechała) dowoził karton do budynku w okolicach cmentarza. Była świadkiem jak brat dziękował jej mężowi oraz sama słyszała, jak mąż ostrzegał brata, aby ten nie miał żadnych dokumentów w domu, uważał na współpracowników i kolegów oraz uczył go jak poruszać się po mieście. Widziała jak mąż oddawał bratu kupioną przez siebie ryzę papieru oraz dawał mu pieniądze.

A. K. (1) w swoich zeznaniach w sprawie sygn. akt XIII U 4199/09 przedstawił w jakiej formie pomagał szwagrowi w jego działalności konspiracyjnej. Dodał, iż w związku z działalnością A. B. (1) finansował spotkania jego z F. i W. oraz w części mszę polową 3 maja 1981 r. Dzięki Przewodniczącemu (...)otrzymał z okazji dziesięciolecia stanu wojennego zloty medal z rąk Wojewody (...).

Na podstawie zeznań tych świadków i dowodu z zeznań wnioskodawcy i oraz dowodów pośrednich, Sąd uznał, iż A. K. (1) czynnie wspierał działacza (...) A. B. (1) w jego działalności na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. Pomoc A. B. (1) miała charakter czynnej pomocy finansowej, a nadto ostrzegał go o grożących mu zagrożeniach. Przy czym, bez znaczenia jest fakt, iż A. B. (2) był jego powinowatym, a istotne jest, że był on działaczem (...), a pomoc odwołującego się dotyczyła działalności w (...) jego szwagra.

W niniejszej sprawie odwołujący potwierdził, że współpracował ze swoim szwagrem A. B. (1), który był pracownikiem Zakładów (...) w Ż.. Z chwilą kiedy na terenie zakładu zaczął tworzyć się ruch (...) A. B. (1) został przewodniczącym (...) przy Zakładach. Odwołujący przyznał, że rozkazem nr (...) zostałem zwolniony natychmiast, a podstawą zwolnienia był art. 65 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 31.01.1959 r. o służbie funkcjonariuszy MO. Podstawa ta dotyczyła zwolnienia z ważnych względów państwowych. A. K. (4) przyznał, że ówczesne powiązania bezpośrednio wpłynęły na jego życie społeczne i prywatne. Odwołujący zeznał, że nie mógł po tym znaleźć żadnej pracy, ponieważ – jak stwierdził ówczesny Komendant Wojewódzki Milicji Obywatelskiej – został uznany za wroga budowy socjalizmu. Polecenie to skutkowało tym, że z odwołującym nie można było utrzymywać żadnych kontaktów. W powszechnej opinii uznawany był za osobę niebezpieczną politycznie. Odwołujący zeznał, że jego dzieci z uwagi na jego związek z członkiem (...) prześladowane były w szkole.

Dla zastosowania przepisu z art 15c ust.5 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy (…) muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki a mianowicie zaistnieć musi podjęcie współpracy i czynne wspieranie osób lub organizacji działających na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, a nadto współpraca i czynne działanie musiała odbywać się bez wiedzy przełożonych.

Gdy te przesłanki zostaną spełnione, to wówczas cały okres służby funkcjonariusza na rzecz totalitarnego państwa w organach wymienionych w art. 13b ustawy podlega liczeniu, przy ustalaniu wysokości świadczenia funkcjonariusza, po 2,6 % podstawy jej wymiaru za każdy rok służby niezależnie od tego jak długo trwała współpraca i czynne wspieranie osób lub organizacji działających na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołujący wykazał, iż w okresie pełnienia służby, tj. w okresie od 1.11.1961 r. do dnia 31.01.1982 r., bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. Należy przy tym przytoczyć wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt XIII U 4199/09. Powyższy wyrok został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18.10.2012 r., sygn. akt III AUa 1749/11.

Na marginesie wskazać należy, iż pytanie prawne skierowane do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. P 4/18, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, albowiem dotyczy ono konstytucyjności uchwalonych przepisów, zaś w niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, która nie jest uzależniona od rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, wobec spełnienia przez A. K. (1) przesłanek wskazanych w art. 15 c ust. 5 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy (…)

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. i powołanych wyżej przepisów, orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu w punkcie 2 sentencji wyroku orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioletta Romanowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Zielonej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  Robert Macholak
Data wytworzenia informacji: